Związek Miast Polskich to ogólnopolska organizacja samorządowa, która reprezentuje interesy ponad 310 samorządów miejskich, aktywnie angażuje się w działania wspierające samorządność lokalną i decentralizację oraz dąży do lepszego rozwoju polskich miast. Zadania te realizuje poprzez: lobbing legislacyjny, wsparcie eksperckie, wymianę doświadczeń, promocję miast, współpracę zagraniczną oraz działalność informacyjną i wydawniczą.
Związek Miast Polskich istnieje od 1917 roku i już w okresie międzywojennym mógł poszczycić się wieloma osiągnięciami. Po II wojnie światowej działalność ZMP została uniemożliwiona. Jednak zaraz po pierwszych po wojnie wolnych wyborach lokalnych (27 maja 1990 r.) pojawiła się inicjatywa odtworzenia Związku. W ciągu kilku miesięcy rady blisko 60 miast podjęły uchwały o przystąpieniu do Związku i w styczniu 1991 roku odbył się w Poznaniu – statutowej siedzibie Związku – jego Kongres Restytucyjny. Obecnie do Związku należy 313 miast. Mieszka w nich ok. 75% miejskiej ludności kraju.
– Najprościej mówiąc Związek Miast Polskich jest organizacją, która zrzesza samorządy i im pomaga. Ta działalność podzielona jest na parę sfer, jest to sfera legislacyjna, lobbingowa, gdzie dbamy o przepisy, żeby były jak najbardziej korzystne dla samorządów i ich mieszkańców również, a także jest to wymiana doświadczeń, promocja, działalność informacyjna. Prowadzimy też takie wsparcie eksperckie dla miast, pomagamy miastom rozwiązywać różne problemy. Gromadzimy pewne dane, które są potrzebne ludziom, którzy zarządzają, żeby było ono jak najbardziej efektywne. Prowadzimy też współprace zagraniczną, czyli umożliwiamy kontakty np. wspomagamy współprace partnerską, umożliwiamy kontakty między samorządami, a także to sprzyja wymianie dobrych praktyk. Realizujemy przede wszystkim takie duże projekty z udziałem środków unijnych, które też pomagają miastu np. przy tworzeniu inwestycji i przy ich rozwoju – tłumaczy Joanna Proniewicz, rzecznik prasowy Związku Miast Polskich.
Wiele miast w Polsce korzysta z możliwości, jakie niesie za sobą członkostwo w Związku Miast Polskich. Ponieważ co jakiś czas na stronie Urzędu Miasta w Ostrowcu Świętokrzyskim pojawiają się informacje na temat posiedzeń Związku Miast Polskich, w których miasto Ostrowiec Świętokrzyski reprezentuje prezydent Jarosław Górczyński, a także idąc za tropem słów samego prezydenta, które możemy przeczytać na stronie urzędu miasta (https://www.um.ostrowiec.pl/pl/prezydent/o-prezydencie ) …„ 4 grudnia 2014 roku złożyłem uroczyste ślubowanie, a mój mandat poselski wygasł. Od tej pory aktywnie uczestniczę w pracach Związku Miast Polskich.” zapytaliśmy w Urzędzie Miasta o to czy miasto Ostrowiec Św. jest miastem członkowskim Związku Miast Polskich? Od jak dawna (prosiliśmy o datę przystąpienia) miasto Ostrowiec Św. jest miastem członkowskim Związku Miast Polskich? Na mocy jakiej uchwały (prosiliśmy o link do BIP-u) Rady Miasta reprezentantem Ostrowca Św. w ZMP został Pan Prezydent Jarosław Górczyński? (czy Rada podjęła uchwałę na mocy, której reprezentant został wybrany imiennie, czy jest to funkcja, która bez względu na zmianę prezydenta, pozostaje stała?) Na jakiej zasadzie, jeśli nie uchwałą Rady Miasta, został wybrany reprezentant Ostrowca Św. w Związku Miast Polskich? W jakich projektach realizowanych w ramach przynależności do ZMP uczestniczyło miasto Ostrowiec Św.? (prosiliśmy o podanie konkretnych projektów – w jakich latach). Jakie wymierne korzyści dla mieszkańców Ostrowca Św. przyniósł fakt, że miasto Ostrowiec Św. jest miastem członkowskim Związku Miast Polskich. Czy osoba reprezentująca Ostrowiec Św. w Związku Miast Polskich znajduje się także w Zarządzie Związku Miast Polskich? Na czym polega ta funkcja? Jakie przynosi to korzyści mieszkańcom Ostrowca Św., że reprezentant miasta znajduje się w Zarządzie Miast Polskich? Poprosiliśmy o konkretne przykłady.
Niestety odpowiedź, jaką otrzymaliśmy dla wielu mieszkańców może być rozczarowująca.
– W Urzędzie Miasta nie był i nie jest prowadzony rejestr, w którym ewidencjonowane były przedsięwzięcia i projekty realizowane od 1990 roku w ramach przynależności do Związku Miast Polskich – czytamy w odpowiedzi, pod którą widnieje pieczątka Anny Niedbały, sekretarz miasta Ostrowca Świętokrzyskiego.
A szkoda, bo Ostrowiec Świętokrzyski przystąpił do Związku Miast Polskich w 1990 roku na mocy uchwały Rady Miejskiej nr XI/52/90 z dnia 24 października 1990 roku. Na mocy artykułu 31 ustawy z dnia 8 marca 1990 roku o samorządzie gminnym to prezydent kieruje bieżącymi sprawami gminy i reprezentuje ją na zewnątrz.
Jak się okazuje w przypadku Związku Miast Polskich nie jest to regułą. Reprezentantem może być np. jak w przypadku Warszawy – sekretarz miasta, czy przewodniczący rady miejskiej, z takim przypadkiem mamy do czynienia w Łodzi.
– To rada miasta podejmuje uchwałę kto jest delegatem. Część miast ma takie uchwały, że jakby z automatu jest to prezydent miasta, więc obojętnie kto się zmieni na tym stanowisku to będzie prezydent miasta, a niektóre miasta podejmują także uchwały imienne. Czasami niekoniecznie prezydent, czy burmistrz jest reprezentantem w związku. Są to czasami przewodniczący rad, ale to rzadziej, oczywiście najwięcej jest prezydentów – mówił nam w rozmowie telefonicznej rzecznik prasowy ZMP.
Także prezydent miasta Ostrowca Świętokrzyskiego jest członkiem Zarządu Związku Miast Polskich. Jak się okazuje dla naszego miasta nie jest to żadną nowością, ponieważ poprzedni prezydenci również reprezentowali miasto w Zarządzie Związku Miast Polskich. Zarząd może liczyć od 9 do 30 osób (w kadencji 2019-2024 jest 30 członków Zarządu).
Związek Miast Polskich realizuje projekty w różnych dziedzinach, których celem jest dostarczenie miastom narzędzi efektywnego zarządzania zintegrowanym i zrównoważonym rozwojem oraz tworzenie platform wymiany doświadczeń i wiedzy pomiędzy miastami. Pracownicy biura Związku wykorzystują rozległą sieć kontaktów krajowych i międzynarodowych, aby najlepiej odpowiadać na stające przed miastami wyzwania i wspomagać je wyborze optymalnych rozwiązań lokalnych. Dodatkowo, wszystkie wypracowane w projektach rozwiązania szeroko udostępniane są innym samorządom poprzez wykorzystanie różnych form i narzędzi komunikacji.
Niestety nie otrzymaliśmy konkretnych odpowiedzi na pytania dotyczące korzyści dla mieszkańców Ostrowca Św. jakie przyniósł fakt, że miasto Ostrowiec Św. jest miastem członkowskim Związku Miast Polskich (a patrząc na przykłady innych miast członkowskich te korzyści są wymierne). Otrzymaliśmy natomiast odpowiedz poniższej treści, będącą częścią szerszej wypowiedzi, której fragment zamieszczamy poniżej:
– Kwestionowanie bądź deprecjonowanie naszego miasta w Związku Miast Polskich jest moim zdaniem ignorancją w stosunku do idei samorządności – czytamy.
W aspekcie Analizy Instytutu Geografii i Przestrzennego Zagospodarowania Polskiej Akademii Nauk z 2017 roku każda pomoc, a zwłaszcza wypracowane skuteczne rozwiązania przez samorządowców, których miasta nie stoją na progu utraty funkcji społeczno-gospodarczych, są na wagę złota.
To, że Związek Miast Polskich działa na rzecz mieszkańców i samorządów nie ulega wątpliwości, otwartym pozostaje natomiast pytanie jakie działania podejmują reprezentanci miast, aby ich, często wyborcom, żyło się lepiej?
I.D.A.
7 czerwca, 2019 at 07:17
Nie ulega wątpliwości, że promują siebie jako prezydentów, przynajmniej na naszym przykładzie tak to odbieram. W Gdańsku zajmowali się czystą polityką wykraczającą poza ich kompetencje, mającą na celu uniezależnienie się na poziomie województw. To niedopuszczalne ! Walka o utraconą w 2015 roku władzę postkomuny trwa i staje się coraz bardzie agresywna, nawet za cenę rozbicia Państwa polskiego.
Pytany o pomysły opozycji decentralizowanie państwa prezydent Stalowej Woli odpowiada: „To postulaty bardzo niebezpieczne. Może to mocne porównanie, ale to są scenariusze niczym z najbardziej haniebnych kart naszej historii, czyli takich, które bardziej były w interesie naszych sąsiadów, a nie Polski”.
„Każdego dnia sprawdzam, jak wygląda miasto – i to jest praca samorządowców. Tak, żeby być dobrym gospodarzem, a nie politykiem. To nie jest rola samorządu. Podnoszą się jakieś niepożądane tendencje, hasła w stylu Wolne Miasto Gdańsk. Nie można budować odrębnego księstwa na sukcesie samorządu.” – konkluduje prezydent Stalowej Woli Lucjusz Nadbereżny.
W podobnym tonie wypowiadali się inni prezydenci, choćby Prezydent Leszna.
Idea budowania komunikacji pomiędzy miastami na płaszczyźnie gospodarczej przepoczwarzyła się w walkę polityczną z polskim rządem.