Centrum Usług Wspólnych to remedium czy zagrożenie dla gminy Ostrowiec Św.?

Lawinę negatywnych komentarzy wśród naszych czytelników wywołała informacja o planach powołania kolejnej jednostki budżetowej gminy Ostrowiec Świętokrzyski – Centrum Usług Wspólnych.

„Czy gmina ma jeszcze jakieś budynki do … zasiedlenia urzędnikami?; „Powołanie nowego dyrektora, zastępcy i innej kadry zarządzającej to naprawdę wielkie oszczędności dla gminy. Śmiech na sali!!!!!! kiedyś coś takiego było pod nazwą Zakład Usług Oświatowych i zostało zamknięte ze względu na oszczędności dla gminy. Ludzie pomyślcie tylko, po co to, na co?”; „(…) Pytanie, skąd nagle takie potrzeby, skoro miasto zwija się demograficznie, a urzedników przybywa? Czy beda przesunięcia lub likwidacja stanowisk, których pracę przejmie Centrum Usług Własnych?”; „Ogłosić konkurs na dyrektora z wideorelacją na żywo! dla mieszkańców. Z mojej strony tylko jedno pytanie do kandydatów – ile etatów w obsługiwanych jednostkach zostanie zlikwidowane i jakie będą finansowe oszczędności po powstaniu tego podmiotu?” – to tylko niektóre z komentarzy internautów.

Centrum Usług Wspólnych – czy Ostrowiec Św. stać na kolejną jednostkę budżetową?

O celowości powołania kolejnej jednostki budżetowej dyskutowali także radni miejscy z Ostrowca Św. projekt uchwały dotyczący powołania oraz nadania statutu dla Centrum Usług Wspólnych znalazł się w porządku obrad sesji Rady Miasta Ostrowca Św., jaka odbyła się w poniedziałek, 21 października. (O opiniach radnych napiszemy w kolejnym artykule).

Artur Łakomiec, prezydent Ostrowca Św. mówił m.in. o transparentności i bezpieczeństwie. 

– Byliśmy na wielu wyjazdach dotyczących właśnie takiego Centrum Usług Wspólnych, gdzie w innych miastach się prowadzą. Przypomnę, że w województwie świętokrzyskim są to Końskie, Starachowice, Sandomierz, Kielce ale też równie pięknie przywoływana w poprzedniej kadencji szczególnie –  Stalowa Wola również ma takie Stalowowolskie Centrum Usług Wspólnych więc to się sprawdza w innych miastach. ja też często rozmawiam zanim tę decyzję podjąłem ze świadomością, żeby państwu przedstawić ją i  procedować. Chciałbym powiedzieć, że przeanalizowałem z niejednym włodarzem miasta i z niejednym dyrektorem takiego Centrum Usług Wspólnych również nasi pracownicy rozmawiali – mówił podczas sesji Artur Łakomiec.

Nawiązał też do bezpieczeństwa w kontekście „sąsiedniej gminy”. Jednak nazwy tej gminy „nie zdradził”. 

– Czy panowie, państwo  sobie przypominacie sąsiednią naszą gminę, jakie kłopoty wygenerowały sprawy związane z brakiem takiego nadzoru bezpośredniego nad księgowymi, czy księgową w placówce oświatowej i ile to kosztowało gminę, i ile to kosztuje organy wszelkiego rodzaju, które badają tą sprawę – mówił podczas sesji prezydent.

Czy Artur Łakomiec na myśli miał gminę Baćkowice i „druzgocące” Wystąpienie Pokontrolne Regionalnej Izby Obrachunkowej (datowane na 10 stycznia 2024 roku), a dotyczące Centrum Usług Wspólnych w Baćkowicach? 

Zgodnie ze wspomnianych Wystąpieniem Pokontrolnym RIO w Kielcach W Centrum Usług Wspólnych w Baćkowicach stwierdzono „nieprawidłowości i uchybienia, które powstały na skutek nieprzestrzegania obowiązujących przepisów prawa przez osoby odpowiedzialne za gospodarkę finansową jednostki obsługującej oraz jednostek obsługiwanych.” 

Regionalna Izba Obrachunkowa w Kielcach przeprowadziła w okresie od 16 października do 16 listopada 2023 roku w Centrum Usług Wspólnych w Baćkowicach kontrolę problemową w zakresie gospodarki finansowej jednostki oraz jednostek obsługiwanych za 2022 rok i inne wybrane okresy. Protokół kontroli omówiono i podpisano w dniu 1 grudnia 2023 roku.

Uchwałą Nr LXXII/379/23 Rady Gminy w Baćkowicach z dnia 29 listopada 2023 r. z późn. zm. zlikwidowano Centrum Usług Wspólnych w Baćkowicach. Na podstawie powyższej uchwały Urząd Gminy z dniem 1 stycznia 2024 r. przejął obsługę finansową, organizacyjną i administracyjną Zespołu Szkół Publicznych w Baćkowicach, Domu Pomocy Społecznej w Baćkowicach i Klubu Dziecięcego w Baćkowicach.

Wykazane nieprawidłowości i uchybienia dotyczyły m.in.:

1. Głównym księgowym Centrum Usług Wspólnych w Baćkowicach (dalej zwanego również CUW), od 1996 roku była osoba, która nie spełniała wymogów do wykonywania pracy na tym stanowisku w zakresie niezbędnego wykształcenia oraz doświadczenia zawodowego.

Nieprawidłowość narusza art. 54 ust. 2 pkt 5 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych3, zgodnie z którym głównym księgowym może być osoba, która spełnia jeden z poniższych warunków:

− ukończyła ekonomiczne jednolite studia magisterskie, ekonomiczne wyższe studia zawodowe, uzupełniające ekonomiczne studia magisterskie lub ekonomiczne studia podyplomowe i posiada co najmniej 3-letnią praktykę w księgowości,

− ukończyła średnią, policealną lub pomaturalną szkołę ekonomiczną i posiada co najmniej 6-letnią praktykę w księgowości,

− jest wpisana do rejestru biegłych rewidentów na podstawie odrębnych przepisów,

− posiada certyfikat księgowy uprawniający do usługowego prowadzenia ksiąg rachunkowych albo świadectwo kwalifikacyjne uprawniające do usługowego prowadzenia ksiąg rachunkowych, wydane na podstawie odrębnych przepisów.

Nieprawidłowość narusza również wymagania w powyższym zakresie wynikające z uprzednio obowiązujących przepisów ustawy o finansach publicznych z dnia 30 czerwca 2005 r. oraz ustawy z dnia 26 listopada 1998 r. o finansach publicznych.

2. W zakresie operacji gospodarczych dokonanych na bankowym rachunku Centrum Usług Wspólnych, stwierdzono poniższe nieprawidłowości:

1. W okresie od 27.06.2017 roku do 9.08.2022 roku nienależnie oraz bezpodstawnie (brak jakichkolwiek dowodów źródłowych) dokonano z rachunku bankowego Centrum Usług Wspólnych o nr 05 8507 (…) 0001 przelewu środków pieniężnych na łączną kwotę 68.630,21 zł na osobisty rachunek bankowy nr 69 8507 (…) 0001 należący do Głównej księgowej CUW.
2. W okresie 2017 i 2018 roku z rachunku bankowego Centrum Usług Wspólnych o nr 05 8507 (…) 0001 Główna księgowa CUW dokonała wypłat gotówkowych środków pieniężnych w łącznej kwocie 51.930,95 zł.
3. W okresie od 1.01.2019 r. do 30.08.2022 r. wystąpiły przypadki dokonania przelewów środków pieniężnych w łącznej kwocie 47.389,87 zł na nw. rachunki bankowe bez posiadania dowodów źródłowych, tj.: faktur, rachunków, złożonych zamówień, dokumentujących poniesione wydatki oraz stanowiących podstawę zapłaty

3. Otrzymane w 2021 r. i 2022 r. oraz do dnia 30.09.2023 r. przez Centrum Usług Wspólnych faktury zakupu nie zostały pisemnie zatwierdzone do wypłaty przez Kierownika jednostki. Pomimo powyższego zaniechania, Kierownik CUW dokonywał jednocześnie akceptacji przelewów środków pieniężnych z nich wynikających, wprowadzonych do systemu bankowości elektronicznej. 

4. Do dnia 15.11.2023 r. nie dokonano przekazania z rachunku bankowego Centrum Usług Wspólnych o nr 05 8507 (…) 0001 na rachunek bankowy budżetu Gminy Baćkowice dochodów zrealizowanych w 2022 r. i 2023 r. przez jednostkę CUW w łącznej wysokości 53.149,91 zł z tytułu zwrotu przez Główną księgową nienależnie wypłaconych sobie w latach 2017-2022 świadczeń pieniężnych. Otrzymane na rachunek bankowy CUW dochody z ww. tytułu przeznaczono na pokrycie wydatków bieżących jednostki.

5. Pomimo powierzenia uchwałą Nr XXV/129/2016 Rady Gminy w Baćkowicach z dnia 6 października 2016 r. w sprawie likwidacji jednostki budżetowej Gminy Baćkowice Gminnego Zespołu Ekonomiczno-Administracyjnego Szkół w Baćkowicach i utworzenia jednostki budżetowej Gminy Baćkowice Centrum Usług Wspólnych w Baćkowicach ze zmianami wspólnej obsługi administracyjnej, finansowej i organizacyjnej Kierownik jednostki obsługującej zaniechał wydania zarządzeń w przedmiocie zasad rachunkowości dla każdej z jednostek obsługiwanych przez CUW.

6. Kontrola dokumentacji opisującej przyjęte przez Centrum Usług Wspólnych zasady (politykę) rachunkowości, wprowadzonej do stosowania zarządzeniem nr 3/2022 Kierownika Centrum Usług Wspólnych z dnia 17.05.2022 r.

Pełną treść liczących 19 stron Wniosków Pokontrolnych publikujemy poniżej. 

Jaka przyszłość czeka ostrowiecki CUW i czy przy jego tworzeniu pod uwagę brane były takie „przypadki” jak ten z gminy Baćkowice?