Jak wynika z informacji przekazanych przez Świętokrzyski Park Narodowy, inwestycja powstanie w ciągu najbliższych czterech lat. Centrum Edukacyjne Świętokrzyskiego Parku Narodowego ma zostać wkomponowane w stok Łyśca w pobliżu „drogi królewskiej”, szlaku wiodącego przez park narodowy, do położonego na szczycie góry klasztoru z relikwiami drzewa Krzyża Świętego.
Projekt będzie obejmować powstanie Centrum Edukacyjnego wraz z ekspozycją przyrodniczą o pow. 3 tys. m kw., inspirowanego lokalnym krajobrazem. Budynek nawiązywać będzie do świętokrzyskich pól – pasiaków, z zielonym dachem jako tarasem widokowym. Dodatkowo, planowane są pawilony, parking z panelami fotowoltaicznymi oraz zielona przestrzeń rekreacyjno-edukacyjna z ławkami, stołami i edukacyjnym placem zabaw.
„Celem projektu jest edukacja ekologiczna społeczności w makroregionie Polski Wschodniej poprzez zwiększenie dostępności oraz rozwój bazy służącej edukacji ekologicznej, przekazywanie wiedzy o Świętokrzyskim Parku Narodowym oraz Obszarze Natura 2000 Łysogóry” – poinformował ŚPN.
Centrum Edukacyjne wraz z ekspozycją przyrodniczą ma być wprowadzeniem na teren Świętokrzyskiego Parku Narodowego, zachęcić i przygotować do odwiedzenia Parku. Edukacja prowadzona będzie poprzez wystawę stałą, różnorodne zajęcia edukacyjne i konferencje prowadzone w module edukacyjno-konferencyjnym.
Koncepcja Centrum, opracowana przez warszawską pracownię architektoniczną Kwadratura, została w 2020 roku wyróżniona nagrodą za najlepszy projekt ekologiczny w konkursie organizowanym przez Polskie Stowarzyszenie Budownictwa Ekologicznego.
Centrum Edukacyjne ŚPN zlokalizowane będzie w Nowej Słupi, a oddanie do użytkowania planowane jest w trzecim kwartale 2028 r. Koszt realizacji projektu oszacowano na ok. 71,8 mln zł, a dofinansowanie z funduszy unijnych wyniesie ponad 49,5 mln zł.
Budowa Centrum znalazła się na liście 44 strategicznych inwestycji w regionie, które mają zostać zrealizowane w nowej perspektywie unijnej. Nowa siedziba ŚPN ma powstać w pobliżu dwóch działających już instytucji, które stworzą kompleks turystyczno-edukacyjny u podnóża Łysej Góry.
W Nowej Słupi znajduje się już Muzeum Starożytnego Hutnictwa Świętokrzyskiego im. Mieczysława Radwana. W placówce przedstawiona została historia żelaza i początków metalurgii w Górach Świętokrzyskich, gdzie na przełomie starej i nowej ery działało centrum hutnicze – jedno z największych w tzw. barbarzyńskiej Europie. W ciągu 50 lat archeolodzy odkryli tam blisko 400 tys. ziemnych pieców hutniczych, w których przetopiono ponad 8 tys. ton rudy.
Obok Muzeum działa także Park Dziedzictwa Gór Świętokrzyskich. W budynku mieszczącym m.in. kino 5D oraz multimedialne ścieżki edukacyjne przedstawiono świętokrzyskie legendy poświęcone m.in. sabatom czarownic oraz obrzędom i wierzeniom dawnych Słowian.
Świętokrzyski Park Narodowy został utworzony w 1950 roku, jako trzeci park narodowy w Polsce. (PAP)
autor: Wiktor Dziarmaga