W internecie nietrudno znaleźć informacje o tym kim był Jerzy Wojnowski. Przy jego nazwisku pojawiają się takie hasła i artykuły jak: „likwidacja agenta gestapo w szeregach AK ppor. Jerzego Franciszka Wojnowskiego „Motora”, „Zdrada w Armii Krajowej. Bohater podziemia Jerzy Wojnowski okazał się agentem gestapo”, „na tropie zdrady”, „o zdradzie słów kilka”, „groźny agent Motor”. Tym bardziej niezrozumiały wydaje się pomysł organizacji prezentacji z cyklu „Słynni Partyzanci w latach 1939-1945” właśnie o Jerzym Wojnowskim – agencie gestapo. Spotkanie odbyć się miało 18 lipca o godzinie 17.00 w Strefie Aktywności Społecznej przy ulicy Siennieńskiej. Na prezentację (zgodnie z informacjami zamieszczonymi na plakacie) zapraszali: Przewodnicy Ostrowieccy Stowarzyszenie Turystów z Pasją, jak i Miejskie Centrum Kultury w Ostrowcu Św.
Po publikacji plakatu w mediach społecznościowych zawrzało. Głos zabrali historycy, stowarzyszenia patriotyczne, a także miłośnicy historii z całej Polski. Nie dość, że postać, którą na warsztat wziąć miał wykładowca okazała się agentem gestapo o pseudonimie Garibaldi, to jeszcze pomylono zdjęcia i zamiast Motora na zdjęciu umieszczony został Robot – Waldemar Szwiec. O ironio ofiara zdrady Motora.
Z prośbą o wyjaśnienie, w jaki sposób doszło do próby zorganizowania prezentacji dla mieszkańców, poświęconej postaci zdrajcy Świętokrzyskiego Zgrupowania Armii Krajowej Ponury- Nurt we współpracy z MCK w Ostrowcu Św., w swojej interpelacji zapytał Dariusz Kaszuba, radny miejski z Klubu Prawa i Sprawiedliwości, a także ostrowiecki historyk.
– Jerzy Wojnowski, ps. Motor, Garibaldi okazał się zdrajcą, współpracującym z Niemcami, spowodował śmierć i cierpienie kilkuset Polaków – partyzantów (obławy na Zgrupowanie AK dowodzone przez J. Piwnika ps. Ponury) oraz cywili (brutalna pacyfikacja Michniowa). Po przyznaniu się i przeprowadzonym dochodzeniu został skazany na śmierć, wyrok został wykonany u podnóża Góry Witosławskiej 28 stycznia 1944 r. Taką postać wybrało stowarzyszenie „Przewodnicy Ostrowieccy – Stowarzyszenie Turystów z Pasją” na bohatera prezentacji z cyklu „Słynni Partyzanci w latach 1939-45” w dniu 18 lipca br. w sali MCK o godz. 17. W wyniku licznych głosów oburzenia wyrażonych w mediach społecznościowych, płynących z całego kraju, prezentacja została odwołana przez organizatorów – wyjaśnia Dariusz Kaszuba.
Podkreśla również, że Miejskie Centrum Kultury w Ostrowcu Św. wymienione jest na plakacie jako współorganizator wydarzenia.
– Czy i kto zatwierdza harmonogram i tematykę spotkań, organizowanych w MCK? Czy w tym przypadku pobierane były opłaty za wynajęcie budynku? W jaki sposób doszło do próby zorganizowania prezentacji postaci, która nie może stanowić wzoru lub przykładu dla współczesnych Polaków? Czy nazwa cyklu była odpowiednia dla takiej postaci?
Czy Miejskie Centrum Kultury posiada harmonogram dalszych prezentacji z podaniem ich tematyki – pytał radny, prosząc o udostępnienie harmonogramu spotkań.
Jacek Kowalczyk, dyrektor Miejskiego Centrum Kultury w Ostrowcu Św. odpowiada…
Jak twierdzi Jacek Kowalczyk, dyrektor MCK-u, Miejskie Centrum Kultury w Ostrowcu Św. nie było organizatorem spotkania.
– Jako zarządzający budynkiem Strefy Aktywności Społecznej SAS – przestrzeni dla organizacji pozarządowych i grup nieformalnych, udostępniamy nieodpłatnie budynek, stowarzyszeniom i fundacjom na prowadzenie ich działalności statutowej. Nieodpłatność użyczenia wynika z zapisów projektu współfinansowanego ze środków europejskich. Jedną z wielu organizacji, które korzystają z obiektu SAS są Przewodnicy Ostrowieccy – Stowarzyszenie Turystów z Pasją. Stowarzyszenie to podobnie jak inni korzystający z obiektu m.in: Towarzystwo Miłośników Ostrowca, Stowarzyszenie Wolni i Solidarni 1980-1989, NSZZ Solidarność, Polski Czerwony Krzyż, czy Związek Harcerstwa Polskiego samodzielnie przygotowuje swoje przedsięwzięcia. Organizacje te posiadają wpis do rejestru stowarzyszeń oraz prowadzą działalność statutową zgodną z polskim prawem. Spotkania o tematyce historycznej organizują w naszych obiektach dwa stowarzyszenia: Przewodnicy Ostrowieccy – Stowarzyszenie Turystów z Pasją oraz Towarzystwo Miłośników Ostrowca. Są to ogólnodostępne spotkania przygotowane przez organizacje pozarządowe – pisze Jacek Kowalczyk, dyrektor MCK-u.
Dodaje, że Miejskie Centrum Kultury prowadzi kalendarz wynajmów budynku SAS, cykliczne spotkania (raz w miesiącu) zaplanowane mają Rady Osiedlowe oraz Przewodnicy Ostrowieccy – Stowarzyszenie Turystów z Pasją.
– Przewodnicy Ostrowieccy – Stowarzyszenie Turystów z Pasją jest organizacją skupiająca wykwalifikowane osoby, posiadające państwowe uprawnienia przewodnickie. Osoby te posiadają wiedzę krajoznawczą oraz historyczną. Według informacji przekazanych przez organizatora przedsięwzięcia Przewodników Ostrowieckich – Stowarzyszenia Turystów z Pasją seria wykładów „Słynni Partyzanci w latach 1939-45” obejmuje prezentacje postaci bohaterów podziemia takich jak m.in.: Jan Piwnik „Ponury”, Waldemar Szwiec „Robot”, czy Eugeniusz Kaszyński „Nurt” oraz zdrajców jak Jerzy Wojnowski „Motor”. Inaugurującym wykładem z tego cyklu była prezentacja sylwetki Jana Piwnika „Ponurego”. Podobny schemat prezentacji ma wystawa przygotowana przez Środowisko Świętokrzyskich Zgrupowań Partyzanckich Armii Krajowej „Ponury-Nurt” we współpracy z Instytutem Pamięci Narodowej. Wystawa ta prezentowana jest aktualnie na ostrowieckim Rynku a towarzyszyła uroczystości przysięgi żołnierzy Wojsk Obrony Terytorialnej. Na kilkunastu planszach zaprezentowano postacie bohaterów podziemia m.in.: Jana Piwnika „Ponurego”, Stanisława „Pałaca” Mariańskiego, Waldemara Szwieca „Robota”, czy Eugeniusza Kaszyńskiego „Nurta”. Na jednej z plansz pokazano postać zdrajcy Jerzego Wojnowskiego „Motora” – wyjaśnia Jacek Kowalczyk.
Dlaczego zatem plakat, na którym zapraszano na wykład o Jerzym Wojnowskim zatytułowany był „Słynni Partyzanci w latach 1939-45” a nie chociażby słynni zdrajcy? I co do skandalicznej prezentacji, która odbyć się miała w budynku zarządzanym przez MCK ma wystawa na ostrowieckim rynku?
– Traktuję odpowiedź na swoją interpelację, jako pismo informacyjne. Tak naprawdę Jacek Kowalczyk odpisuje czym zajmuje się Ostrowiecki Browar Kultury. Jest wyjaśnienie, że MCK nie było organizatorem spotkań z tego cyklu i rownież, że było to spotkanie nieodpłatne. Kuriozalny jest czwarty akapit odpowiedzi na moją interpelację. Troszeczkę się człowiek dziwi czytając, że „Przewodnicy Ostrowieccy – Stowarzyszenie Turystów z Pasją” jest organizacją skupiającą wykwalifikowane osoby, posiadające państwowe uprawnienia przewodnickie. Osoby te posiadają wiedzę krajoznawczą oraz historyczną.” Tutaj bym się zatrzymał. Nie kwestionuję wiedzy tych państwa, ale dobór tematu, a także presja społeczna, która spowodowała ostateczne odwołanie planowanego wykładu, to chyba nie do końca świadczy, o tym, że z tą wiedzą historyczną jest najlepiej. Rozmawiałem z wieloma oburzonymi osobami, w tym z paniami Piwnik i wszyscy byliśmy zaskoczeni tym pomysłem. Mieliśmy pełną świadomość, że postać „Motora” nie powinna być tematem cyklu zatytułowanego „słynni partyzanci”. Stopień ignorancji historycznej sięgnął w tym wypadku wyżyn. Rozumiem, że kwestia doboru tematyki jest po stronie organizatora, ale instytucja kultury i jej kierownictwo, powinni przykładać większą staranność do imprez organizowanych na swoim terenie – tłumaczy Dariusz Kaszuba. Dodaje, że nigdy nie odebrał telefonu z ostrowieckiego MCK-u z prośbą o konsultację historyczną. Zapewnia, że gdyby była taka potrzeba, chętnie służyłby wiedzą historyczną.
fot. Łukasz Grudniewski/naOSTRO.info
– Jeżeli umieszcza się na plakacie zdjęcie cichociemnego Waldemara Szwieca ps. Robot, jako Motora, którego Motor wydał na śmierć, to jest to już groteska i chichot historii. Niestety również na fanpage-u MCK-u często pojawiają się nieścisłości pokazujące, że ten warsztat historyczny nieco kuleje – podsumowuje Dariusz Kaszuba.
Nasi Czytelnicy zwracają również uwagę, że na wspomnianym przez Dariusza Kaszubę fanpage-u Miejskiego Centrum Kultury w Ostrowcu Św. brakuje podpisów autorów zamieszczonych zdjęć, czy informacji o materiałach źródłowych, z których pochodzą lub na bazie których napisane są opracowania.
Na fanpa-u Przewodników Ostrowieckich – Stowarzyszenia Turystów z Pasją 17 lipca pojawił się wpis następującej treści:
„Szanowni Państwo! Przewodnicy Ostrowieccy Stowarzyszenie Turystów z Pasją uprzejmie informuje, że na wtorkowym spotkaniu w dniu 18 lipca 2023 r. stowarzyszenie zamierzało podjąć próbę zmierzenia się z kontrowersyjną postacią Jerzego Wojnowskiego. Przygotowany wykład opiera się na świeżo zgromadzonych informacjach z różnych źródeł jak również został przygotowany na prośbę uczestników wykładu z dnia 17.01.2023 r. otwierającego cykl pod nazwą „Słynni partyzanci…..”. Słowo „słynny” według słownika języka polskiego PWN oznacza „znany”. Po krytycznej reakcji internatów oraz różnych środowisk wykład zostaje odwołany. Osoby zainteresowane przybyciem przepraszamy. Żałujemy, że nie zostanie zrealizowana łacińska maksyma „historia magistra vitae est”. Zarząd”
