Organizacja Nocy Świętojańskich to dla mieszkańców Borii wieloletnia tradycja! Nie inaczej było w tym roku! [FOTO]
Mieszkańcy Borii w gminie Ćmielów pamiętają jeszcze Noce Świętojańskie, gdy zjeżdżali do nich goście spoza powiatu ostrowieckiego, aby posłuchać o dawnych obrzędach, spędzić czas przy ognisku, a także puszczać wianki na rzece Kamiennej. Aut było tyle że stały wzdłuż wiodącej nad rzekę drogi. Choć mijają lata zwyczaje wpisane w polską tradycję i kulturę, kultywowane są tu do dziś. Wczoraj (czwartek, 23 czerwca) na uczestników Nocy Świętojańskiej czekała niespodzianka – inscenizacja „Wiliji Świętego Jana” w wykonaniu pracowników ćmielowskiego domu kultury, uczestników Koła Teatralnego, przy śpiewie Chóru „Jutrzenka” i Zespołu Śpiewaczego „Borianki”, pod okiem instruktora Pawła Cieślika.
Boria to piękna i malownicza miejscowość, położona nad rzeką Kamienną w gminie Ćmielów.
– Od zarania dziejów, od naszych pradziadków organizowane były w Borii Noce Świętojańskie. Odbywały się 23 czerwca. Mamy tu w pobliżu figurkę Świętego Jana Nepomucena z XV wieku. Wpisana jest do rejestru zabytków. Święty Jan zawsze ma swój wianuszek, jest przyozdobiony odświętnie. W puszczaniu wianków towarzyszy nam zaś śpiew Zespołu Śpiewaczego „Borianki”. Panie przypominają nam pieśni ludowe – wyjaśnia Małgorzata Zugaj, członek KGW Boria.
Mieszkańcy opowiadają, że przed laty cała wieś była zaangażowana w organizację Nocy Świętojańskiej. Nawet, gdy ktoś zmieniał miejsce zamieszkania, tego dnia wracał, aby wspólnie świętować.
fot. Marzena Gołębiowska/naOSTRO.info
– Gdy odbywały się sianokosy, trzeba było wszystko z łąk zebrać na Świętego Jana. Jak tylko gospodarz coś zostawił, mężczyźni łapali za kopki i zabierali je na ognisko. Każwy gospodarz uwijał się więc szybciutko. Młode dziewczyny zaś zbierały kwiaty na wianki. To były zioła, polne kwiaty, czy te, które wyrosły w przydomowych ogródkach. Nie mogło zabraknąć puszczania wianków na wodę. Utarła się bowiem taka tradycja, że jeśli chłopak wyłowi wianek danej dziewczyny, ta zostanie jego żoną. Chłopcy najpierw podglądali, jaki wianek ma dziewczyna, która się im najbardziej podoba, a potem robili wszystko, aby wyłowić jej wianek. Było sporo par, które się tak poznały, a potem pozakładały rodziny – tłumaczy Małgorzata Zugaj.
Zawsze odbywało się też wspólne ognisko, podczas którego śpiewano, czy pieczono kiełbaski. Członkowie KGW Borii podkreślają, że zauważają powrót do dawnych tradycji, dzieci i młodzież uczą się o dawnych obyczajach i chętnie do nich wracają.
fot. Marzena Gołębiowska/naOSTRO.info
W tym roku na mieszkańców Borii, jak i gości z powiatu ostrowieckiego, czekała niespodzianka. Przedstawienie w wykonaniu pracowników Domu Kultury imienia Witolda Gombrowicza w Ćmielowie, uczestników Koła Teatralnego, Zespołu Śpiewaczego „Borianki” i Chóru „Jutrzenka”. próby odbywały się zarówno w Ćmielowie, jak i w Borii, nad rzeką.
fot. Marzena Gołębiowska/naOSTRO.info
– Towarzyszy nam piękne, zachodzące Słońce. Mam nadzieję, że stanie się najlepszą z możliwych scenerii do przedstawienia, a właściwie inscenizacji, przypominającej o dawnych obrzędach. Widziałam próbę i jestem zauroczona. Aktorzy dobrze i sumiennie się przygotowywali i myślę, że zaskoczą widzów – mówiła tuż przed wydarzeniem Wioletta Rogala-Mazur, dyrektor Domu Kultury imienia Witolda Gombrowicza w Ćmielowie.
Dodaje, że wianki dla uczestników wydarzenia przygotowały gospodynie z KGW w Borii, a także pracownicy domu kultury.
– Myślę, że kto będzie tylko chciał puścić wianek na wodzie, będzie mógł to zrobić. Cieszę się, bo ja z dzieciństwa, czy gdy byłam już nastolatką takich wydarzeń nie pamiętam. Mieszkałam w Ostrowcu Św., mój dziadek pochodził z Piasków Brzóstowskich. Większość swojego życia tam spędziłam. W tej chwili w całej Polsce wracamy do naszych tradycji. Obserwuję profile różnych instytucji kultury i widzę, że organizują warsztaty wicia wianków, czy organizujące Świętojańskie. To miłe i cieszy – wyjaśnia dyrektor domu kultury.
fot. Marzena Gołębiowska/naOSTRO.info
Noce Świętojańskie ze swoich nastoletnich lat pamięta Rafał Zugaj, sołtys Borii.
– U nas już tradycyjnie, od pokoleń organizujemy takie spotkania. Pamiętam, że dla nas młodych chłopaków była to wielka frajda organizować takie duże ogniska. Zbieraliśmy się tu wielka paczką. Były zabawy taneczne. Te wydarzenia od lat przyciągają mieszkańców Borii, ale i okolicznych miejscowości. Myślę, że te tradycje musimy przekazywać z pokolenia na pokolenie, tak, aby nie zginęły. Młodzi ludzie chcą pomagać, wystarczy dać im tylko impuls do działania – wyjaśnia sołtys.
O tradycji poszukiwania kwiatu paproci w Noc Świętojańską mówią z kolei przedstawicielki Chóru „Jutrzenka” z Ćmielowa. Każda z nich pamięta puszczanie wianków w swojej miejscowości.
fot. Marzena Gołębiowska/naOSTRO.info
– Jako młode dziewczyny wiłyśmy wianki, a potem puszczaliśmy je na rzekę. Mówiło się na to Sobótka. Było bardzo miło. Mężczyźni znosili drewno na ognisko. Starali się też wyłowić wianek tej dziewczyny, którą wymarzyli sobie na żonę. Było też poszukiwanie kwiatu paproci. Niestety nigdy nie udało się go znaleźć .Chyba był za daleko – śmieją się Urszula Hartik i Janina Bajerczak.
