Art. 21. Ustawy o ochronie zwierząt (Zapewnienie warunków rozwoju i swobodnego bytu zwierząt wolno żyjących) mówi: „Zwierzęta wolno żyjące stanowią dobro ogólnonarodowe i powinny mieć zapewnione warunki rozwoju i swobodnego bytu (…)”. Co odróżnia kota bezdomnego od zwierzęcia dziko żyjącego? Jak podaje Rzeszowskie Stowarzyszenie Ochrony Zwierząt, to przede wszystkim jego pochodzenie: „Kot bezdomny był wcześniej zwierzęciem domowym lub gospodarskim, którego los związany był z człowiekiem, natomiast kot wolno żyjący najczęściej już takiego związku nie ma, gdyż przyszedł na świat poza domem lub pomieszczeniami należącymi do człowieka i nie był przez niego utrzymywany. Koty wolno żyjące na wolności są nieporównywalnie lepiej przystosowane do samodzielnej egzystencji niż koty bezdomne i mają znacznie większą niż one szansę na przeżycie.”
Także w Ostrowcu Świętokrzyskim bytują dziko żyjące koty, choć jak twierdzą ich miłośnicy, a także osoby prywatne zaangażowane w pomoc tym zwierzętom, lekkiego życia nie mają. Często padają argumenty, że w Ostrowcu Św. brakuje budek dla kotów, które stanowiłyby dla nich schronienie zwłaszcza w zimie, czy map koczowania wolno żyjących kotów, co ułatwiłoby opiekę nad nimi, a także sterylizację lub kastrację.
Koty wolno żyjące mają tyle samo miłośników, co przeciwników. Ci ostatni często traktują je jak „szkodniki”. A warto przypomnieć, że obecność tych zwierząt (pod warunkiem, że ich populacja znajduje się pod stałą kontrolą) w zdecydowany sposób zapobiega nadmiernemu rozmnażaniu się gryzoni.
W czerwcu w Urzędzie Miasta w Ostrowcu Świętokrzyskim zapytaliśmy: w jaki sposób gmina Ostrowiec Św. “opiekuje się” kotami wolno żyjącymi (dziko żyjącymi)? Ile takich kotów znajduje się na terenie gminy Ostrowiec Św.? Czy prowadzona jest ich coroczna ewidencja? Jeśli tak czy ich liczba się zwiększa czy zmniejsza? Czy gmina współpracuje ze, społecznymi karmicielami kotów? Na czym ta współpraca polega i na jaką pomoc mogą liczyć ze strony gminy? W jakich miejscach (proszę o wskazanie konkretnych lokalizacji bytują (przebywają) wolno żyjące koty na terenie gminy Ostrowiec Św.? Czy zwierzęta te mają zapewnioną opiekę weterynaryjną? Czy wolno żyjące koty są sterylizowane, kastrowane na koszt gminy Ostrowiec Św? Jak często odbywają się tego typu „akcje”?
Zgodnie z odpowiedzią, jaką otrzymaliśmy z Urzędu Miasta w Ostrowcu Św., gmina Ostrowiec Świętokrzyski w ramach realizacji założeń programowych uchwalonego Uchwałą Nr LX/23/2022 Rady Miasta Ostrowca Św. z dnia 18 marca 2022 roku Programu opieki nad zwierzętami bezdomnymi oraz zapobiegania bezdomności zwierząt na terenie gminy Ostrowiec Św. stworzyła i prowadzi rejestr społecznych opiekunów zwierząt oraz udziela opiekunom pomocy w opiece nad wolno żyjącymi kotami w celu ograniczenia i kontroli populacji tych zwierząt w szczególności poprzez zabiegi sterylizacji lub kastracji i usypiania ślepych miotów na koszt gminy. Koty wolno żyjące będące po odpieka społecznych opiekunów zwierząt mają zapewnioną pełną profilaktykę weterynaryjną (szczepienie, odpchlenie, odrobaczanie, leczenie w uzasadnionych przypadkach).
Jak czytamy w odpowiedzi: „Sprawowanie opieki nad kotami wolno żyjącymi, w tym ich dokarmianie gmina Ostrowiec Św. realizuje przy współpracy ze społecznymi opiekunami zwierząt. Gmina realizuje zadanie poprzez zakup karmy i wydawanie karmy (mokrej i suchej) społecznym opiekunom zwierząt, którzy zarejestrowani są w Wydziale Ekologii i Infrastruktury Urzędu Miasta Ostrowca Świętokrzyskiego, po uprzednim złożeniu deklaracji i podpisaniu stosownego porozumienia. Dokarmianie odbywa się za zgodą i w porozumieniu z właścicielem lub zarządcą nieruchomości, na której zwierzęta przebywają. Ponadto na mocy zawartych porozumień Gmina zapewnia całodobową opiekę weterynaryjną dla kotów wolno żyjących w tym zabiegi sterylizacji/kastracji”
– Liczba kotów wolno żyjących pozostających pod opieką społecznych opiekunów zwierząt to ok. 220 sztuk. Nie jest znana liczba kotów wolno żyjących nie objętych rejestrem. Rejestr społecznych opiekunów zwierząt w tym liczba kotów pozostająca pod ich opieką jest corocznie aktualizowana. Ilość deklarowanych do opieki kotów wolno żyjących utrzymuje tendencję wzrostową – czytamy w odpowiedzi, jaką otrzymaliśmy z Urzędu Miasta w Ostrowcu Św. 29 czerwca.
Koty wolno żyjące, będące pod opieką społecznych opiekunów bytują na osiedlu Pułanki, rejon szkoły WSBiP, na terenie Starej Huty, na terenie ogródków działkowych Relax, na terenie rzeki przy ulicy Juliusza Słowackiego, w rejonie PP nr 16, w rejonie basenów Rawszczyzna, w rejonie ulic: Zamłynie, Bałtowska, Szewieńskiej, Trzeciaków, Juliusza Słowackiego, w rejonie cmentarza przy ulicy Denkowskiej, na Osiedlach: Koszary, Kolonia Robotnicza, Ludwików (Jasna, Śliska, Modra), w rejonie bloków: 22, 23. 25. 26 na Osiedlu Ogrody.
– Koty wolno żyjące będące pod opieką społecznych opiekunów zwierząt są objęte opieką weterynaryjną. Zwierzęta poddawane są zabiegom sterylizacji/kastracji każdorazowo po otrzymaniu zgłoszenia od społecznego opiekuna zwierząt. Koszty zabiegów pokrywa Gmina – wyjaśnia z upoważnienia prezydenta miasta Ostrowca Św. Anna Niedbałą, sekretrz miasta Ostrowca Św.
Zgodnie z przedstawionymi nam danymi Lecznica Weterynaryjna w Szewnie w 2021 roku przyjęła 271 kotów, z czego po wykonaniu zabiegu sterylizacji/kastracji oraz zapewnieniu profilaktyki weterynaryjnej 210 kotów (po socjalizacji) zostało przekazanych do adopcji, 61 kotów wolno żyjących po wykonaniu zabiegu sterylizacji/kastracji zostało wypuszczonych w miejscu ich pochwycenia. W 2022 roku lecznica przyjęła 47 kotów, z czego po wykonaniu zabiegu (sterylizacji/kastracji) oraz zapewnieniu profilaktyki weterynaryjnej 37 kotów (po socjalizacji) zostało przekazanych do adopcji. 10 kotów wolno żyjących po wykonaniu zabiegu sterylizacji/kastracji zostało wypuszczonych w miejscu ich pochwycenia.
– W budżecie na rok 2022 nie są ujęte środki finansowe na realizację przedsięwzięcia budowy schronień (budek) dla kotów wolno żyjących. W latach 2018-2021 nie były montowane budki dla kotów wolno żyjących – czytamy w odpowiedzi.
Sekretarz miasta Ostrowca Św. dodaje również, że gmina współpracuje z Ostrowieckim Stowarzyszeniem Przyjaciół Zwierząt oraz Świętokrzyskim Kocim Zaką-ocikiem ( przyp. red. pisownia oryginalna z dokumentu jaki otrzymaliśmy), a także osobami prywatnymi, wyrażającymi chęć niesienia pomocy zwierzętom.
– Pomoc polega między innymi na wspieraniu procesu adopcji zwierząt przebywających pod opieką gminy poprzez szukanie domów adopcyjnych oraz domów tymczasowych – brzmi odpowiedź z urzędu miasta.
Otwartym pozostaje pytanie dlaczego pomimo pracy społecznych opiekunów zwierząt istnieje tendencja wzrostowa populacji kotów wolno żyjących na terenie Ostrowca Św.? Czy społeczni opiekunowie zwierząt należycie wypełniają swoje zadania, choćby w kwestii tworzenia mapy koczowania kotów wolno żyjących? Czy wskazane przez Urząd Miasta miejsca bytowania kotów wolno żyjących są na pewno wszystkimi lokalizacjami, w których żyją te zwierzęta?