Jak przypomniało Centrum Monitorowania Rynku, wraz z początkiem 2021 r. w życie wszedł podatek na napoje słodzone uzależniony od zawartości cukru, a także na napoje alkoholowe o pojemności do 300 ml, uzależniony od zawartości alkoholu.
Według CRM, podatkowa opłata alkoholowa dotyka w głównej mierze rynku wódki, dla którego sprzedaż butelek o małych pojemnościach jest bardzo istotna. W sklepach małoformatowych, pojemności 90/100ml oraz 200ml odpowiadają za ok. 75 proc. wolumenu sprzedaży wódek smakowych oraz ok. 30 proc. wódek czystych.
Z analizy Centrum wynika, że już w pierwszych tygodniach nowego roku widoczne były wzrosty cen wódek ze względu na nowy podatek.
Jeszcze pod koniec zeszłego roku klienci małych sklepów mogli nabyć 90/100ml wódki smakowej średnio w cenie 6 zł i 200ml za około 12 zł. Natomiast w lutym 2021 średnie ceny sięgają już odpowiednio 7 zł i 13,70 zł. Z kolei średnie ceny małpek czystych w ostatnich miesiącach zeszłego roku kształtowały się na poziomie 5,70 zł za 90/100ml oraz ok. 11,20 zł za 200ml, a w ostatnim miesiącu ceny te wzrosły odpowiednio do 6,80 zł i 13,50 zł – czytamy.
W ocenie analityków CRM, duże podwyżki cenowe powodują, że małe pojemności stały się mniej korzystne cenowo w stosunku do dużych butelek wódki. CMR podaje, że średnia cena półlitrowej wódki czystej to ok. 24 zł, a smakowej niecałe 27 zł. Zatem przed wprowadzeniem nowego podatku w przeliczeniu na litr małe pojemności były droższe o 10-15 zł w stosunku do butelek 0,5l. Natomiast po podwyżkach cenowych różnica ta wynosi już 20 zł, a dla niektórych wariantów sięga nawet 30 zł.
Według CRM zmiany cenowe mają bardzo istotny wpływ na sprzedaż małych pojemności wódki. W styczniu i lutym br. ilość sprzedawanych „małpek” w małych sklepach była o ok. 20 proc. niższa w stosunku do analogicznego okresu roku poprzedniego. Nie większe spadki odnotowano w przypadku wódek czystych, gdzie sprzedaż zarówno 90/100ml jak i 200ml spada rok do roku o ponad 20 proc. W przypadku wódek smakowych najmniejsze pojemności raportują podobne spadki, jednakże „dwusetki” zaliczyły płytszy spadek sprzedaży o „jedyne” 8 proc. – podano.
Jak wskazują analitycy, różnice w wartości sprzedaży nie są aż tak duże, jak wolumeny, ze względu na wyższą cenę. Tym samym wartość sprzedaży czystych małpek w styczniu-lutym 2021 w stosunku do zeszłego roku była niższa o około 8 proc., a smakowych o około 4 proc.
Według analityczki danych sprzedażowych CRM Joanny Stankiewicz, sprzedaż dużych butelek wódki nie do końca rekompensuje spadki sprzedaży małpek. „Największy przepływ sprzedaży na większe pojemności widać w przypadku najtańszych wódek czystych. Tam wolumen sprzedaży pojemności 0,5l w roku 2021 jest o 30 proc. wyższy w stosunku do 2 pierwszych miesięcy roku poprzedniego” – wskazała.
Dodała, że dla średniego segmentu cenowego wódek czystych duże butelki sprzedają się w podobnych ilościach jak przed rokiem, natomiast dla wódek smakowych sprzedaż pojemności powyżej 300ml jest wyższa o jedyne 6 proc, gdzie w poprzednich latach obserwowana była podobna dynamika.
Ekspertka zwróciła uwagę, że sprzedaż wódki notowała w kilku ostatnich latach systematyczne wzrosty, napędzane coraz większą popularnością małych pojemności. „Wprowadzenie podatku małpkowego zatrzymało wzrostową dynamikę segmentu. Ze względu na spadającą sprzedaż małych pojemności, cała kategoria wódek notuje w sklepach małoformatowych dużo niższą sprzedaż niż przed rokiem” – zaznaczyła.
Ilościowo sprzedaży wódek czystych w dwóch pierwszych miesiącach br. jest niższa o ok. 5 proc. rdr, wartość wzrosła w tym czasie o 2 proc. Rynek trunków smakowych skurczył się o 11 proc. rdr, a jego wartość spadła o 2 proc. – podała Stankiewicz.
CMR jest niezależną agencją badawczą specjalizującą się w analizach danych transakcyjnych pozyskiwanych drogą elektroniczną z kas fiskalnych zainstalowanych w sklepach spożywczych.(PAP)
autorka: Longina Grzegórska-Szpyt
lgs/ drag/
