Podczas sesji Rady Miejskiej w Ćmielowie, jaka odbyła się 29 sierpnia 2023 r radni podjęli uchwałę w sprawie trybu i sposobu powoływania i odwoływania członków Zespołu Interdyscyplinarnego do spraw Przeciwdziałania Przemocy Domowej. Uchwała przekazana została do organu nadzoru, czyli Wojewody Świętokrzyskiego 6 września 2023 r.
Podstawę prawną uchwały stanowił m.in. art. 9a ust. 15 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu przemocy domowej (Dz.U. z 2021 r. poz. 1249 ze zm.). Zgodnie z przepisami rada gminy określi w drodze uchwały, tryb i sposób powoływania oraz odwoływania członków zespołu interdyscyplinarnego. Tworzenie gminnego systemu przeciwdziałania przemocy domowej w szczególności w ramach pracy w zespołach interdyscyplinarnych należy do zadań własnych gminy.
W toku postępowania nadzorczego, Wojewoda Świętokrzyski zawiadomił Radę o wszczęciu postępowania nadzorczego odnośnie przedmiotowej uchwały oraz wyznaczył termin na złożenie ewentualnych wyjaśnień w sprawie. Rada wyjaśniła, że w jej ocenie uchwała jest zgodna z prawem. W ocenie organu nadzoru, analizowana uchwała w zakresie wskazanym w pierwszej części wniosku rozstrzygnięcia podjęta została z istotnym naruszeniem art. 9a ust. 15 ustawy o przeciwdziałaniu przemocy domowej.
W § 4 ust. 1 pkt 4 uchwały organ stanowiący określił że odwołanie członka zespołu może nastąpić z urzędu, w przypadku zaprzestania wykonywania funkcji, działalności lub pracy w podmiocie, z którym związane jest członkostwo w Zespole Interdyscyplinarnym.
Wojewoda Świętokrzyski wyjaśnił, że w orzecznictwie sądowo-administracyjnym wskazuje się, że przepis ustawy nie upoważnia do wprowadzania materialnoprawnych przyczyn pozbawienia członkostwa.Rada ma tylko uprawnienie do uregulowania trybu (procedury) odwoływania członków zespołu interdyscyplinarnego, a nie określania przesłanek ich odwołania.
– Zakres upoważnienia nie obejmuje kompetencji rady gminy do konkretyzacji określonych sytuacji, okoliczności, czy zdarzeń uzasadniających odwołanie członków zespołu interdyscyplinarnego. Granice uprawnienia rady obejmują zatem wyłącznie kwestie proceduralne, a nie materialnoprawne, związane z określeniem kwalifikacji członków zespołu. Kompetencje pozostające w zakresie pojęć „sposobu” i „trybu” odnoszą się bowiem do zagadnień proceduralnych związanych z powoływaniem i odwoływaniem członków zespołu – wyjaśnia Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Łodzi z dnia 8 października 2020 r. III SA/Łd 147/20.
Za wadliwy Wojewoda uznał również zapis § 5 ust. 1 uchwały, zgodnie z którym „w przypadku ustania członkostwa w Zespole Interdyscyplinarnym, jego skład może zostać uzupełniony o nowego członka”. Zapis uchwały również wykracza poza upoważnienie ustawowe art. 9a ust. 15 u.p.p.d. do określenia trybu i sposobu odwołania członków zespołu.
– W niniejszej sprawie, uchwała została podjęta z naruszeniem art. 9a ust. 15 ustawy o przeciwdziałaniu przemocy domowej, co należy zakwalifikować jako istotne naruszenie prawa uprawniające do stwierdzenia nieważności we wskazanym zakresie. Mając na względzie powyższe ustalenia, wydanie rozstrzygnięcia w części dotyczącej treści § 4 ust. 1 pkt 4 oraz § 5 ust. 1 uchwały jest uzasadnione – wyjaśnia Wojewoda Świętokrzyski. Przypominając, że na rozstrzygnięcie nadzorcze przysługuje prawo wniesienia skargi do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Kielcach za pośrednictwem Wojewody Świętokrzyskiego, w terminie 30 dni od daty jego doręczenia.
