Znajdź nas na

FAKTY

Kolejna uchwała Rady Powiatu Ostrowieckiego unieważniona przez wojewodę, dotyczy bursy szkolnej!

To kolejna uchwała Rady Powiatu Ostrowieckiego w tej kadencji samorządu, która unieważniona została przez Wojewodę Świętokrzyskiego. Mowa o uchwale nr LXXIII/449/2023 z dnia 30 czerwca 2023 roku w sprawie ustalenia odpłatności za zakwaterowanie wychowanków w Bursie Szkolnej w Ostrowcu Świętokrzyskim w części dotyczącej paragrafów 3, 4 oraz paragrafu 8 w zakresie słów „oraz w Dzienniku Urzędowym Województwa Świętokrzyskiego”.

Tablice informacyjne na budynku Starostwa Powiatowego w Ostrowcu Św. fot. Łukasz Grudniewski/naOSTRO.info

Na sesji w dniu 30 czerwca 2023 roku Rada Powiatu Ostrowieckiego podjęła uchwałę Nr LXXIII/449/2023 w sprawie ustalenia odpłatności za zakwaterowanie wychowanków w Bursie Szkolnej w Ostrowcu Świętokrzyskim. Uchwała ta została przekazana do Wojewody Świętokrzyskiego 5 lipca 2023 roku. 

17 lipca 2023 roku Wojewoda Świętokrzyski zawiadomił Przewodniczącego Rady o wszczęciu postepowania nadzorczego oraz wyznaczył termin na złożenie ewentualnych wyjaśnień w sprawie. Rada Powiatu złożyła wyjaśnienia w terminie. 

Analizowana uchwała została podjęta w oparciu o przepisy § 83 ust. 2 pkt 2 i ust. 5 Rozporządzenia Ministra Edukacji i Nauki z dnia 30 marca 2023 roku w sprawie niektórych publicznych placówek systemu oświaty (Dz. U. 2023, poz. 651 – dalej jako rozporządzenie), zgodnie z którymi rodzice dzieci i młodzieży przebywających w bursie wnoszą opłatę za zakwaterowanie w bursie w wysokości do 50% kosztu utrzymania miejsca, zaś wysokość opłat za zakwaterowanie oraz termin i sposób wnoszenia tych opłat ustala organ prowadzący bursę. 

W § 3 uchwały Rada Powiatu wskazała, iż rodzice (prawni opiekunowie) wychowanków lub pełnoletni wychowankowie mogą zostać zwolnieni z całości lub z części ustalonej w § 1 uchwały opłaty za zakwaterowanie w bursie w razie: a) pozostawania w szczególnie trudnej sytuacji rodzinnej, w szczególności korzystania przez rodzinę ze świadczeń pomocy społecznej; b) wystąpienia szczególnych zdarzeń losowych. Jednocześnie w § 4 analizowanej uchwały Rada upoważniła Dyrektora Bursy w Ostrowcu Świętokrzyskim do udzielania zwolnień w całości lub w części z opłat w przypadkach wskazanych w § 3 uchwały. Stosownie do treści § 83 ust. 8 i ust. 9 rozporządzenia organ prowadzący placówkę może zwolnić rodziców z całości lub części opłat, w tym opłaty za zakwaterowanie w bursie: 1) w przypadku szczególnie trudnej sytuacji materialnej rodziny, w szczególności gdy dochód na osobę w rodzinie nie jest większy niż kwota, o której mowa w art. 8 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (t. jedn. Dz. U. 2023, poz. 901 ze zm.); 2) w szczególnie uzasadnionych przypadkach losowych. Organ prowadzący placówkę może upoważnić do udzielania zwolnień, o których mowa w § 83 ust. 8 rozporządzenia, dyrektora placówki. 

Jak podkreśla się w orzecznictwie Naczelnego Sądu Administracyjnego, organy władzy publicznej działają na podstawie i w granicach prawa. Każde działanie organu samorządu terytorialnego musi mieć oparcie w obowiązującym prawie. Działanie na podstawie i w granicach prawa to takie działania organu, którego umocowanie wynika z właściwego przepisu prawa. Niedopuszczalne jest takie działanie organu samorządu terytorialnego, które polega na powtarzaniu bądź modyfikacji wiążących norm ustawowych. Konsekwencją dokonania takiego powtórzenia jest przyjęcie wystąpienia istotnego naruszenia prawa, co z kolei stanowić będzie podstawę do stwierdzenia nieważności przepisu (zob. wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 6 października 2021 roku, sygn. akt: III OSK 3984/21, Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych, oraz wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 31 stycznia 2023 roku, sygn. akt: III OSK 1076/22, Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych). 

Zawarte w przepisie § 83 ust. 5 rozporządzenia upoważnienie organu prowadzącego bursę do określenia wysokości, terminu i sposobu wnoszenia opłaty za zakwaterowanie nie obejmuje swoim zakresem ustalenia przypadków, w których organ prowadzący może zwolnić rodziców z całości lub części tej opłaty. Ponadto w § 83 ust. 9 rozporządzenia przewidziano możliwość upoważnienia dyrektora placówki przez organ prowadzący wyłącznie do udzielania zwolnień, o których mowa w § 83 ust. 8 rozporządzenia, nie zaś do udzielania zwolnień w przypadkach określonych przez organ prowadzący. 

Z powyższego wynika, że Rada Powiatu Ostrowieckiego, określając w § 3 uchwały przypadki, w których może nastąpić zwolnienie z opłaty, jak również upoważniając w § 4 uchwały Dyrektora Bursy do udzielania zwolnień w przypadkach, o których mowa w § 3 uchwały, wykroczyła poza zakres przyznanej jej kompetencji. Postanowień § 3 uchwały nie można również traktować w kategoriach powtórzenia zapisów aktu prawa powszechnie obowiązującego, gdyż treść tych postanowień odbiega od treści przepisu § 83 ust. 8 rozporządzenia. Postanowienia te stanowią więc niedopuszczalną modyfikację wskazanego wyżej przepisu, co stanowi dodatkową przesłankę do stwierdzenia nieważności analizowanej uchwały w części dotyczącej § 3 i § 4, jako podjętej z istotnym naruszeniem prawa, tj. przepisów § 83 ust. 5, 8 i 9 rozporządzenia. W toku postepowania nadzorczego organ uznał również, że analizowana uchwała została podjęta z istotnym naruszeniem art. 13 pkt 2 i pkt 10 ustawy z dnia 20 lipca 2000 roku o ogłaszaniu aktów normatywnych i niektórych innych aktów prawnych (t. jedn. Dz. U. 2019, poz. 1461 – dalej jako ustawa o ogłaszaniu aktów normatywnych). 

W § 8 uchwały Rada Powiatu wskazała, iż podlega ona ogłoszeniu poprzez zamieszczenie na tablicach ogłoszeń w siedzibach Starostwa Powiatowego w Ostrowcu Świętokrzyskim i Bursy Szkolnej w Ostrowcu Świętokrzyskim oraz w Dzienniku Urzędowym Województwa Świętokrzyskiego. Zgodnie z treścią art. 13 ustawy o ogłaszaniu aktów normatywnych w wojewódzkim dzienniku urzędowym ogłasza się: 1) akty prawa miejscowego stanowione przez wojewodę i organy administracji niezespolonej; 2) akty prawa miejscowego stanowione przez sejmik województwa, organ powiatu oraz organ gminy, w tym statuty województwa, powiatu i gminy; 3) statuty związków międzygminnych, statuty związków powiatów oraz statuty związków powiatowo-gminnych; 4) statuty związków metropolitalnych; 5) akty Prezesa Rady Ministrów uchylające akty prawa miejscowego stanowionego przez wojewodę i organy administracji niezespolonej; 6) wyroki sądu administracyjnego uwzględniające skargi na akty prawa miejscowego stanowionego przez: wojewodę i organy administracji niezespolonej, organ samorządu województwa, organ powiatu i organ gminy; 7) porozumienia w sprawie wykonywania zadań publicznych zawarte: a) między jednostkami samorządu terytorialnego, b) między jednostkami samorządu terytorialnego i organami administracji rządowej; 8) uchwały budżetowe gminy, powiatu i województwa oraz sprawozdanie z wykonania budżetu gminy, powiatu i województwa; 9) obwieszczenia o wygaśnięciu mandatu wójta (burmistrza, prezydenta miasta) oraz o rozwiązaniu sejmiku województwa, rady powiatu lub rady gminy; 10) rozstrzygnięcia nadzorcze dotyczące aktów prawa miejscowego stanowionych przez jednostki samorządu terytorialnego; 11)statut urzędu wojewódzkiego; 12)inne akty prawne, informacje, komunikaty, obwieszczenia i ogłoszenia, jeżeli tak stanowią przepisy szczególne. Wskazując w § 8, iż uchwała podlega ogłoszeniu w Dzienniku Urzędowym Województwa Świętokrzyskiego, Rada Powiatu nadała tej uchwale charakter aktu prawa miejscowego. 

Stosownie do treści art. 94 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 roku (Dz. U. Nr 78, poz. 483 ze zm.) organy samorządu terytorialnego oraz terenowe organy administracji rządowej, na podstawie i w granicach upoważnień zawartych w ustawie, ustanawiają akty prawa miejscowego obowiązujące na obszarze działania tych organów. Z powyższego wynika, że akt prawa miejscowego może być wydany wyłącznie na podstawie upoważnienia zawartego w ustawie. W rozpatrywanym przypadku uchwała Rady Powiatu została natomiast podjęta w oparciu o przepis rozporządzenia, a zatem aktu hierarchicznie niższego niż ustawa. Organ nadzoru podziela pogląd wyrażony w wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach z dnia 17 lipca 2018 roku, sygn. akt: IV SA/Gl 179/18, Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych, zgodnie z którym akty prawa miejscowego można stanowić wyłącznie na w granicach i podstawie ustaw. Wyklucza to możliwość powoływania się na upoważnienie zawarte w rozporządzeniach i prowadzi do wniosku, że stanowienie aktów prawa miejscowego w oparciu o upoważnienie wyprowadzone z aktu podustawowego, uznać należy za niekonstytucyjne. Skoro ustrojodawca w art. 94 Konstytucji zdecydował, że upoważnienia do stanowienia prawa miejscowego winien udzielać ustawodawca, to za niedopuszczalne należy uznać udzielanie tego upoważnienia w akcie podustawowym. 

Przepis § 83 ust. 5 rozporządzenia nie może zatem stanowić podstawy prawnej do podjęcia przez Radę Powiatu uchwały stanowiącej akt prawa miejscowego. Jednocześnie nie przewidziano w ustawach odrębnego upoważnienia dla Rady do podjęcia takiej uchwały. 

W szczególności upoważnienia tego nie można wywodzić z powołanych przez Radę Powiatu w podstawie prawnej analizowanej uchwały przepisów ustawy z dnia 5 czerwca 1998 roku o samorządzie powiatowym, tj. przepisu art. 4 ust. 1 pkt 1, zgodnie z którym powiat wykonuje określone ustawami zadania publiczne o charakterze ponadgminnym w zakresie edukacji publicznej, oraz przepisu art. 12 pkt 11, który stanowi iż do wyłącznej właściwości rady powiatu należy podejmowanie uchwał w innych sprawach zastrzeżonych ustawami do kompetencji rady powiatu. 

– W związku z powyższym stwierdzić należy, że uchwała Nr LXXIII/449/2023 Rady Powiatu Ostrowieckiego nie stanowi aktu prawa miejscowego, jak również żaden szczególny przepis prawa nie wymaga jej ogłoszenia w dzienniku urzędowym, co implikuje konieczność stwierdzenia nieważności analizowanej uchwały także w części dotyczącej § 8 – w zakresie słów „oraz w Dzienniku Urzędowym Województwa Świętokrzyskiego” – czytamy w rozstrzygnięciu nadzorczym wojewody. 

Na rozstrzygnięcie nadzorcze przysługuje prawo wniesienia skargi do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Kielcach za pośrednictwem Wojewody Świętokrzyskiego  w terminie 30 dni od daty jego doręczenia.

Dołącz do dyskusji

Zostaw komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *

Popularne

Czy o ostrowieckim szpitalu można mówić tylko dobrze albo wcale?

FAKTY

Ile zarobiła Agnieszka Rogalińska, Starosta Ostrowiecki? „Pod lupę” wzięliśmy jej oświadczenie majątkowe. 

FAKTY

Zarażenie gronkowcem, zastrzeżenia do opieki, naruszenie prawa do opieki duszpasterskiej – na co jeszcze żalili się pacjenci ostrowieckiego szpitala? 

FAKTY

Ponad 4 miliony złotych na czyste powietrze! Świętokrzyskie gminy z dofinansowaniem na wymianę „kopciuchów”

FAKTY

Reklama


Connect

Previous Next
Close
Test Caption
Test Description goes like this