Znajdź nas na

FAKTY

Kolumny doryckie, młyn i niezwykły układ wodny! Ruiny z Nietuliska Dużego odzyskują swój blask! [FOTO]

Ruiny po walcowni żelaza w Nietulisku Dużym, to miejsce, które od lat przyciąga miłośników historii. Jeszcze kilka lat temu ich stan prawny nie był uregulowany, a teren porastały wysokie krzewy i trawy. Dziś odzyskują „dawny blask”, choć przed gminą Kunów jeszcze dużo pracy. Ruiny to także fascynujący, układ wodny, z zachowanymi reliktami monumentalnych przepustów oraz mostów. Jednym z nich jest zbudowany na ówczesnym korycie rzeki Świśliny, a znajdujący się w pobliżu kościoła pod wezwaniem Świętego Franciszka z Asyżu – „Jaz ulgi”.

Półkolumny doryckie Fot.: Marzena Gołębiowska/naOSTRO.info

Jeszcze trzy lata temu „Jaz Ulgi” porastały krzewy, drzewa i wysokie trawy i choć miejsce to przyciągało i fascynowało wytrawnych miłośników historii, architektury, a także przemysłu, to jednak nie zachęcało do spacerów, czy zwiedzania. Dziś teren odzyskuje swój dawny blask. 

– Zajmujemy się czyszczeniem ruin. Tak naprawdę duża w tym zasługa mieszkańców Nietuliska Dużego, którzy wraz z sołtysem, Henrykiem Jabłońskim i radnym Piotrem Rakoczym zajęli się tą częścią ruin, tuż przy kościele. Oczywiście Zakład Gospodarki Komunalno-Mieszkaniowej w Kunowie również włączył się w te prace, aby to miejsce mocno wyeksponować i oczyścić. A mamy się czym pochwalić –  mówi Lech Łodej, burmistrz miasta i gminy w Kunowie.

fot. Marzena Gołębiowska/naOSTRO.info

Przypomina, że zespół poprzemysłowy w Nietulisku Dużym (dawniej Fabrycznym) to rozległe założenie z zabudowaniami fabrycznymi, urządzeniami wodnymi i komunikacyjnymi, budynkami mieszkalnymi i gospodarczymi. Zabudowania fabryczne obejmują: budynek walcowni, suszarnię, budynki kontrolne: wartownię i portiernię, stajnię i magazyny oraz budynek dawnego zarządu, w którym obecnie znajduje się szkoła. 

Lech Łodej, burmistrz miasta i gminy w Kunowie
fot. Łukasz Grudniewski/naOSTRO.info

„Jaz Ulgi”  zbudowany został na rzece Świślinie równolegle do jej ówczesnego koryta. Z jednej strony piętrzył wody rzeki i kierował do kanału, z drugiej przepuszczał nadmiar wody do naturalnego koryta. 

– Zbudowany był z dwóch przyczółków i czterech filarów, na których spoczywał nieistniejący dziś most. Filary ozdobione zostały klasycznymi kolumnami doryckimi. Walcownia funkcjonowała do 1903 roku, kiedy to została zniszczona przez powódź. Zakład oficjalnie zamknięto w roku 1905, a ocalałe maszyny wywieziono. Jedna z naszych mieszkanek, która urodziła się w 1880 roku opowiadała kiedyś, że tuż obok mostu znajdował się młyn, który należał do rodziny żydowskiej   – mówi Henryk Jabłoński, sołtys Nietuliska Dużego. Podkreśla, że wyczyszczenie tego miejsca z wysokich krzewów nie było proste i wymagało systematycznej pracy. Z radnym i chętnymi do pomocy mieszkańcami spotykał się więc co sobotę. Nie udałoby się gdyby nie wsparcie gminy.

Dodaje, że podczas oczyszczania terenu dokonał też kilku „odkryć”. 

Henryk Jabłoński, sołtys Nietuliska Dużego pokazuje numery na blokach, z których zbudowana została konstrukcja
fot. Marzena Gołębiowska/naOSTRO.info

– Udało się nam odnaleźć kotwy, które przytrzymują bloki. Zalane są ołowiem, który się utlenił i dziś widać już metal. To bardzo solidna konstrukcja. Na blokach skalnych odkryłem numerację. Nie na wszystkich ją widać, czas i przyroda zrobiły swoje. W niektórych miejscach widać też takie wyżłobienia, jakby stawidła, takie płaskie zamknięcia do regulowania przepływu wody – mówi Henryk Jabłoński.  

Burmistrz Lech Łodej dodaje, że gmina tuż po Świętach Wielkanocnych wraca do generalnego czyszczenia tego miejsca. Mury zostaną oczyszczone z porastających je roślin, w ruch pójdą także rębaki, aby pousuwać gałęzie i wrośnięte w glebę korzenie. Oczyszczone zostaną pomieszczenia po byłej stajni i suszarni. Gmina jest w trakcie tworzenia projektu, którego celem będzie zabezpieczenie i ochrona ruin, tak, aby nie niszczały. Po jego zakończeniu przystąpi do projektowania muzeum na wolnym powietrzu. Wszystko zgodnie z zaleceniami i pod okiem konserwatora zabytków. 

fot. Marzena Gołębiowska/naOSTRO.info

– Myślę, że za kilka lat to będzie wyjątkowo piękne i zadbane miejsce dla turystów. Liczę na wsparcie finansowania z Miejskiego Obszaru Funkcjonalnego „Miasta Północy”, gdzie tyle się mówi o staropolskim okręgu przemysłowym. Jako gmina Kunów mamy najpiękniejsze zabytki techniki z XIX wieku, warto je wyeksponować. To wyjątkowo piękne dziedzictwo kulturowo-przemysłowe i wiem jak mocno z tym terenem są związani mieszkańcy Nietuliska Dużego, naszej gminy i powiatu. To będzie jedna z piękniejszych wizytówek naszej gminy. Teraz jest na to najlepszy czas – podsumowuje burmistrz. 

Historię Nietuliska Dużego i jej mieszkańców opisywaliśmy tutaj:

Galeria foto: Marzena Gołębiowska/naOSTRO.info

NaOSTROinfo Kanał Nietulisko Duże-4
NaOSTROinfo Kanał Nietulisko Duże-4

NaOSTROinfo Kanał Nietulisko Duże-31
NaOSTROinfo Kanał Nietulisko Duże-31

NaOSTROinfo Kanał Nietulisko Duże-30
NaOSTROinfo Kanał Nietulisko Duże-30

NaOSTROinfo Kanał Nietulisko Duże-29
NaOSTROinfo Kanał Nietulisko Duże-29

NaOSTROinfo Kanał Nietulisko Duże-28
NaOSTROinfo Kanał Nietulisko Duże-28

NaOSTROinfo Kanał Nietulisko Duże-27
NaOSTROinfo Kanał Nietulisko Duże-27

NaOSTROinfo Kanał Nietulisko Duże-25
NaOSTROinfo Kanał Nietulisko Duże-25

NaOSTROinfo Kanał Nietulisko Duże-24
NaOSTROinfo Kanał Nietulisko Duże-24

Foto: Marzena Gołębiowska/naOSTRO.info

Foto: Marzena Gołębiowska/naOSTRO.info

NaOSTROinfo Kanał Nietulisko Duże-23
NaOSTROinfo Kanał Nietulisko Duże-23

NaOSTROinfo Kanał Nietulisko Duże-22
NaOSTROinfo Kanał Nietulisko Duże-22

NaOSTROinfo Kanał Nietulisko Duże-21
NaOSTROinfo Kanał Nietulisko Duże-21

NaOSTROinfo Kanał Nietulisko Duże-19
NaOSTROinfo Kanał Nietulisko Duże-19

NaOSTROinfo Kanał Nietulisko Duże-18
NaOSTROinfo Kanał Nietulisko Duże-18

NaOSTROinfo Kanał Nietulisko Duże-17
NaOSTROinfo Kanał Nietulisko Duże-17

NaOSTROinfo Kanał Nietulisko Duże-16
NaOSTROinfo Kanał Nietulisko Duże-16

NaOSTROinfo Kanał Nietulisko Duże-11
NaOSTROinfo Kanał Nietulisko Duże-11

NaOSTROinfo Kanał Nietulisko Duże-9
NaOSTROinfo Kanał Nietulisko Duże-9

NaOSTROinfo Kanał Nietulisko Duże-8
NaOSTROinfo Kanał Nietulisko Duże-8

NaOSTROinfo Kanał Nietulisko Duże-7
NaOSTROinfo Kanał Nietulisko Duże-7

Dołącz do dyskusji

Zostaw komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *

Popularne

W Ostrowcu Św. powstanie kolejna jednostka podległa gminie?

FAKTY

„Licytacja” na uchwały, czy troska o powodzian?

FAKTY

Paweł Krześniak Paweł Krześniak

Zaginął Paweł Krześniak z Mirogonowic!

FAKTY

Szef MON: w Kielcach powstanie dowództwa 8. Dywizji Piechoty Armii Krajowej Szef MON: w Kielcach powstanie dowództwa 8. Dywizji Piechoty Armii Krajowej

Szef MON: w Kielcach powstanie dowództwa 8. Dywizji Piechoty Armii Krajowej!

FAKTY

Reklama

Connect

Previous Next
Close
Test Caption
Test Description goes like this