#mojaflaga Dariusz Kaszuba: Nasza flaga powinna być traktowana, jako dobro powszechne!

Jak widać z problemem umieszczania i eksponowania flagi mamy także na naszym rodzinnym, ostrowieckim podwórku, nie jest to jednak wyjątek. Wywieszone wzdłuż ulic polskich miast flagi, często mokną na deszczu, a według Etykiety Flagowej Dobromira Dziewulaka, sporządzonej na wniosek Biura Analiz Rządowych są ściśle określone zasady eksponowania tego jednego z trzech symboli Rzeczpospolitej Polskiej. O tym dlaczego warto wywieszać flagę, jaka jest jej historia, a także czy i jakie są zasady jej wywieszania zapytaliśmy Dariusza Kaszubę, historyka, dyrektora Liceum Ogólnokształcącego nr 1 imienia Stanisława Staszica w Ostrowcu Świętokrzyskim, współzałożyciela ostrowieckiej jednostki Związku Strzeleckiego „Strzelec”.

– Wspaniale byłoby, gdyby wrócono do takiej inicjatywy, która miała miejsce za prezydentury, o ile dobrze pamiętam pana prezydenta Jarosława Wilczyńskiego w naszym mieście. Wówczas na nasz wniosek, radnych Klubu Prawa i Sprawiedliwości pojawiła się inicjatywa, żeby rozdać mieszkańcom naszego miasta nieodpłatnie flagi. I tak też się stało. Pamiętam, że wraz ze „Strzelcami”, braliśmy w tym udział. Na rynku otworzyliśmy taki specjalny punkt. Mieszkańcy dosłownie rozchwytywali te flagi. To było dowodem na to, że takie inicjatywy są potrzebne. Czasami jest tak, że ludzie do ostatniej chwili zwlekają, Dzień Flagi został wprowadzony bardzo niedawno, nie każdy miał taką wiedzę, a też część ludzi się do tego jeszcze nie przyzwyczaiła. W naszym mieście widać, jak bardzo mizernie obchodzone jest to święto. Tak naprawdę flagi wiszą na budynkach administracji, przy szkołach, na ulicach, a jeśli chodzi o domy prywatne to jest to niezwykle ubogie. Bardzo ubolewam z tego powodu – tłumaczy Dariusz Kaszuba, który podkreśla, że zawsze ze swoją rodziną wywiesza flagę, albo nawet dwie flagi: jedną z przodu, drugą z tyłu domu. Robi to w każde święto państwowe i kombatanckie.

Flaga jest elementem najbardziej społecznie dostępnym…

– Tak naprawdę powinniśmy wszyscy pamiętać o tym, że Dzień Flagi jest okazją do tego, by odzwierciedlić naszą dumę z bycia Polakami, jednocześnie pokazać poszanowanie dla jednego z trzech symboli naszego państwa, oprócz godła i hymnu, to właśnie flaga jest tym elementem chyba najbardziej społecznie dostępnym. Godło nie zawsze mamy jak eksponować, poza tym w domu nie mamy urzędów państwowych, Hymn Polski śpiewamy na uroczystościach, ale przecież nie gramy go sobie non stop w domu, a flaga jest takim elementem, który można wywieszać praktycznie z każdej okazji, łącznie ze świętami rodzinnymi. Na Zachodzie znany jest ten przykład, kiedy jest w domu osoba, która aktualnie służy w wojsku, wywiesza się flagę, jest na misji zagranicznej – flaga jest wywieszona. Małe dzieci zaczynają szkołę od wierszyka będącego de facto pozdrowieniem flagi i jest to jednocześnie credo patriotyzmu szerzonego od maleńkości. U nas wypadałoby jednak szacunek dla flagi odbudować – dodaje Dariusz Kaszuba.

Dodaje, ze warto byłoby wrócić do kampanii z zeszłego roku. Pojawiła się wówczas taka kampania społeczna o tym by nie pisać nic na fladze. Ustawa o godle, barwach i hymnie Rzeczypospolitej Polskiej oraz o pieczęciach państwowych określa dwa rodzaje flag RP. Pierwsza nosi nazwę flagi państwowej Rzeczypospolitej Polskiej, a druga – flagi państwowej z godłem Rzeczypospolitej Polskiej (popularnie i nie zawsze prawidłowo zwana banderą). Istnieje także flaga osobista prezydenta, podkreślająca pozycję najwyższego przedstawiciela państwa. Jest to proporzec osobisty prezydenta Rzeczypospolitej – dawniej służący jednocześnie jako chorągiew Rzeczypospolitej czyli najważniejszy znak państwa – przedstawiający wizerunek orła białego w czerwonym prostokątnym polu zdobionym wzdłuż krawędzi srebrnym wężykiem generalskim. Podczas II wojny światowej proporzec został wywieziony do Londynu skąd powrócił do Polski 22 grudnia 1990 roku jako symbol ciągłości suwerenności naszej Ojczyzny. Proporzec prezydenta wykorzystywany jest obecnie jedynie w ceremoniale wojskowym, jako znak zwierzchnika sił zbrojnych

– Tak naprawdę flaga ma ustalony wzór, tam jest mowa o dwóch barwach, pasach i proporcjach. Ustanowiła to Ustawa z 1980 roku w taki, a nie inny sposób, ale to co widzimy przy okazji różnego rodzaju imprez sportowych, transmitowanych przez telewizję, kiedy ludzie koniecznie chcą się pochwalić skąd są i na fladze piszą flamastrami, farbami, nazwy miejscowości, czy inne hasła, wydaje mi się, że w tę stronę to iść nie powinno. Powinniśmy uszanować taki, a nie inny kształt flagi, której barwy są historycznie uwarunkowane od wielu, wielu lat. Pominę kwestię określenia fachowego barwy dolnego pasa flagi, bo nazwa tego jest bardzo skomplikowana, a pamiętam, że brano pod uwagę koszenilę, barwnik uzyskiwany z larw. Było to bardzo drogie. Ten odcień czerwieni, karmazynu jest kwestią sporną i problematyczną, ale jedno jest pewne, nasza flaga powinna być traktowana, jako dobro powszechne, bo takim rzeczywiście jest. Ta popularyzacja jej i jej wywieszanie nie jest rzeczą łatwą, widać to także na przykładzie naszego miasta – mówi Dariusz Kaszuba.

Niewinność i majestat…

Barwami Rzeczypospolitej Polskiej są kolor biały i czerwony (zgodnie z zasadami heraldyki symbolizują odpowiednio: niewinność – kolor biały i majestat – kolor czerwony), ułożone w dwóch poziomych, równoległych pasach tej samej szerokości, z których górny jest koloru białego, a dolny koloru czerwonego. Przy umieszczaniu barw RP w układzie pionowym kolor biały umieszcza się po lewej stronie płaszczyzny oglądanej z przodu.

– Okres średniowieczny państwa polskiego, okres przedrozbiorowy, kiedy brano pod uwagę w barwach narodowych trzy kolory: biały, karmazynowy, czyli ten odcień czerwieni tudzież granatowy, a więc nawet taką barwę dopuszczano, wiadomo, że minęło wiele lat kiedy Sejm ustanowił po raz pierwszy specjalną uchwałą i to była uchwała Sejmu Królestwa Polskiego z lutego 1831 roku. Poseł Walenty Zwierkowski, który był wiceprezesem Towarzystwa Patriotycznego i to on właśnie zaproponował dwie barwy podstawowe i to się przyjęło. Od tej pory, ustalone barwy są prawnie uznane, jako barwy polskie z tym, że należałoby o nie dbać, bo przepisy dotyczące eksponowania polskiej flagi są dla niektórych nadal trudną materią. W Ostrowcu Świętokrzyskim widujemy flagi wycięte w romb, które tak naprawdę są banderami wojennymi Marynarki Rzeczpospolitej Polskiej. Widzimy flagi, które mają na białym pasie tarczy herbowej z orłem na czerwonym tle z białym orłem, fajnie, ale to jest flaga np. portu wojennego, albo ambasady. Ludzie często o tym nie wiedzą, albo twórcy tych flag nadinterpretują pewne zasady. No i to pisanie po flagach. Pisanie, które spędza sen z oczu, gdy widzimy pobazgrane flagi i nie wygląda to ani estetycznie, tak być nie powinno – przypomina Dariusz Kaszuba.

Jak postępować z flagą…

Ogólną wskazówką do postępowania z symbolami Rzeczypospolitej Polskiej – w tym z flagą państwową – jest otaczanie jej czcią i szacunkiem. Należy pamiętać, aby wywieszana lub podnoszona flaga była czysta i nie postrzępiona, a jej barwy nie były wyblakłe. Na otwartym powietrzu flaga powinna być eksponowana od świtu do zachodu słońca. Jeśli ma pozostać na maszcie dłużej, koniecznie musi być odpowiednio podświetlona. Nie eksponuje się flagi w dni deszczowe, w czasie zamieci śnieżnej i przy wyjątkowo silnym wietrze. Flaga nie może dotykać podłogi, ziemi, bruku lub wody. Nie umieszcza się na niej żadnych dodatkowych napisów i żadnego rodzaju rysunków. Jedynym godnym sposobem likwidacji zużytej flagi jest jej niepubliczne spalenie. Flagi związane z wyjątkowymi wydarzeniami przekazuje się do muzeum.

– Według mnie Sejm, który w 1831 r, a później w 1919 roku Sejm Odrodzonej Polski przyjął barwy i wygląd flagi taki, a nie inny, nie po to żebyśmy my to jeszcze dodatkowo upiększali. Bardzo ważne są także sposoby wywieszania flagi, bo gdy wywieszamy ją pionowo, a nie poziomo, czy umieszczanie jej w zestawie z innymi flagami, to już pojawiają się problemy, bo nie wszyscy pamiętają, jak te barwy ułożyć i może dojść do sytuacji paradoksalnej, kiedy flaga jest wywieszona w sposób niewłaściwy. Dobrze byłoby zachęcić mieszkańców naszego miasta, żeby wyposażyli się własnym sumptem we flagi, które mogą wywieszać z okazji świąt państwowych – podsumowuje Dariusz Kaszuba.

Najbardziej godnym sposobem wywieszania flagi jest umieszczenie jej na pionowym lub skośnym maszcie. Jeśli mamy obok siebie większą liczbę masztów pionowych to wszystkie one muszą mieć jednakową wysokość. Odległość między masztami nie może być mniejsza od 1⁄5 wysokości masztu. Wszystkie podnoszone flagi muszą mieć jednakowe wymiary proporcjonalne do wysokości masztu. Na każdym maszcie wolno podnieść tylko jedną flagę. Innymi sposobami eksponowania flagi może być wywieszenie jej z okna lub balkonu na drążku umieszczonym prostopadle do ściany budynku, zawieszenie pionowo na linie umieszczonej nad ulicą między dwoma budynkami, zatknięcie na drążku w skośnym uchwycie przymocowanym do ściany budynku, latarni ulicznej lub pojazdu komunikacji miejskiej, umieszczenie na pręcie umocowanym do prawego przedniego błotnika samochodu (chorągiewka samochodowa), niesienie na drzewcu w pochodzie, umieszczenie na drzewcu w specjalnej podstawie w sali lub gabinecie, a także na podium po prawej stronie mównicy, umieszczenie na pręcie z podstawką i ustawienie na stole (flaga stolikowa), umocowanie górnego skraju do poziomej listwy w krytych obiektach sportowych

Sposób eksponowania flagi lub flag Rzeczypospolitej Polskiej lub w otoczeniu innych flag, określa tzw. etykieta flagowa, wynikająca z ceremoniału określonego zasadami protokołu dyplomatycznego. Na terenie RP flaga państwowa Rzeczypospolitej Polskiej ma zawsze pierwszeństwo przed wszystkimi innymi flagami.