Jakie są oczekiwania samorządowców, przedsiębiorców i społeczności danego terenu wobec propozycji programu regionalnego? Jakie typy inwestycji będą realizowane i przez kogo? W końcu, jaką kwotą będzie dysponował region świętokrzyski w rozpoczynającej się perspektywie unijnej i jaka pomoc trafi do indywidualnych odbiorców, aby podnieść ich atrakcyjność na rynku pracy i podnieść jakość życia? – na te i inne pytania próbują odpowiedzieć trwające w naszym regionie – od 2 tygodni -konsultacje społeczne przewidywanego programu regionalnego na lata 2021-2027.
Prezentacja została podzielona na 3 panele. Główną część – inwestycyjną – zaprezentował Jacek Sułek, dyrektor Departamentu Inwestycji i Rozwoju Urzędu Marszałkowskiego Województwa Świętokrzyskiego, który zauważył, że tak preferowane przez Unię Europejską cele klimatyczne, które są bardzo istotne, nie mogą przesłonić bardziej naglących i podstawowych potrzeb regionu.
Z kolei dotacje dla przedsiębiorców będą tylko dla programów badawczo-rozwojowych, dla pozostałych przedsiębiorstw pozostaje tylko instrument pożyczkowy. W priorytecie 2 wiele miejsca poświęcono omówieniu kwestii termomodernizacji budynków publicznych, prywatnych oraz tych należących do TBS, wspólnot mieszkaniowych oraz spółdzielni. Te ostatnie będą realizowane, ale z innego programu – krajowego.
– Niezbędnym warunkiem uzyskania funduszy na termomodernizację jest jak najszybsze opracowanie dokumentacji i audytów energetycznych. Będzie można realizować tzw. głęboką termomodernizację, czyli położenie styropianu na budynek, wymianę okien, drzwi, systemu grzejnego i instalacji. Ale już nie będzie można w ramach tego projektu dobudować ścianek działowych. Wciąż prowadzimy rozmowy z Komisją Europejską, by ta częściowo umarzała pożyczki na ten cel– tłumaczył dyrektor Jacek Sułek.
Nadal z funduszy unijnych będzie dotowana fotowoltaika, ale istnieje ogromna potrzeba dotowania tych projektów, które są realizowane na większych budynkach lub są w stanie obsłużyć całą miejscowość, a nie tylko pojedyncze domki. Jak zauważył dyr. Sułek, 50% sieci energetycznych nie jest przystosowana do przyjęcia tak dużej ilości energii z fotowoltaiki, co w przyszłości będzie skutkowało np. przerwami w dostawach prądu, stąd potrzeba wspierania projektów z instalacjami posiadającymi swoje własne magazyny energii. Te z kolei, dla rozwiązań przydomowych są mało efektywne i wciąż bardzo drogie.
W działaniu 2.4 po rozmowach z ministerstwem pojawił się problem – tylko 6 sieci kanalizacyjnych w naszym regionie spełnia wymogi Unii Europejskiej, aby zakwalifikować je do programu. Nie będzie można budować sieci kanalizacyjnych na terenach wiejskich, co jest istotnym ograniczeniem rozwoju tych terenów.
W priorytecie 5, w ramach środków na infrastrukturę edukacyjną, preferowane będą wnioski rozwijające szkolnictwo zawodowe. W działaniu 6.2 „Rewitalizacja miast” ( 30 mln. euro) fundusze będą dedykowane tym ośrodkom, które nie dostały wcześniej dofinansowania.
W ramach programu regionalnego na lata 2021-2027 Fundusze Europejskie dla Świętokrzyskiego nasz region będzie dysponował kwotą 1 mld 403 mln euro, z czego ponad 1 mld euro zostanie przeznaczone na projekty realizowane w ramach Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego.
Założenia Europejskiego Funduszu Społecznego prezentowała Katarzyna Kubicka, dyrektor Departamentu Wdrażania Europejskiego Funduszu Społecznego. Na priorytety tegoż funduszu przeznaczono 352 mln euro. To pomoc skierowana głównie dla ludzi w najtrudniejszych etapach ich życia, na rehabilitację, ale również dla bezrobotnych. 24 mln euro z Priorytetu 7 zostanie dedykowane m.in. na pakiety rehabilitacyjne i warsztaty terapeutyczne dla pracowników z terenu całego województwa. W ramach działania 8.6 „Kompetencje i kwalifikacje osób dorosłych” prawie 11 mln euro zostanie skierowane do każdego mieszkańca województwa, który będzie chciał podnieść swoje kwalifikacje.
Działania z priorytetu 10 – „Aktywni na rynku pracy” omawiała Aleksandra Marcinkowska, dyrektor Wojewódzkiego Urzędu Pracy w Kielcach.
W spotkaniu uczestniczyli: poseł na Sejm RP Andrzej Kryj, senator Jarosław Rusiecki, radna Sejmiku Województwa Świętokrzyskiego Magdalena Zieleń, która prezentowała kluczowe inwestycje z terenu powiatu ostrowieckiego; samorządowcy z terenu powiatu ostrowieckiego oraz przedstawiciele przedsiębiorców i lokalnych społeczności. Parlamentarzyści byli zgodni, że prezentowana wiedza jest punktem wyjścia do skorzystania z funduszy unijnych. Wyrazili nadzieję, że przyszły program będzie tak skonstruowany i podany, że będzie mógł z niego korzystać każdy mieszkaniec województwa. Z kolei rozwój infrastruktury oraz wzmocnienie takich dziedzin życia: jak edukacyjna, społeczna i gospodarcza przełoży się na umocnienie całych regionów.
Najbliższe konsultacje projektu nowego programu regionalnego odbędą się w Końskich, 18 października. Wszystkie spotkania konsultacyjne rozpoczynają się o godz. 10, można je śledzić również za pośrednictwem platformy internetowej Webex: https://sejmik-kielce.webex.com/meet/konsultacje