Co zadecydowało o wyborze takiej tematyki i wykładowcy?
– O pamięci chcielibyśmy mówić jak najdłużej, jak najbardziej ciekawie. Jest to bowiem temat, który wszystkich interesuje. Prowadzący przekonał nas do siebie, bo nie dość, że jest osobą o wielkiej wiedzy, dotyczącego zagadnienia, jest także osobą, która ma świetny kontakt ze słuchaczami swoich wykładów. Prowadzi je dla osób młodych, osób w średnim wieku i seniorów – tak wykład Łukasza Kota zaprezentował Mariusz Łata, Naczelnik Wydziału Edukacji, Zdrowia i Spraw Społecznych w Starostwie Powiatowym w Ostrowcu Św.
O tym, że pamięć jest tematem uniwersalnym i na czasie, ponieważ dotyczy każdego z nas, bez względu na to ile mamy lat, nikogo przekonywać nie trzeba.
– Małe szkraby potrzebują ćwiczyć pamięć, jak i osoby w jesieni życia też potrzebują zachować tę pamięć w jak najlepszej sprawności. Dzisiaj proszę państwa będę chciał pokazać czym ta pamięć jest, jakie są jej podstawowe rodzaje, ale również będę chciał pokazać jak o tę pamięć dbać. Co prawda to nie jest warsztat, gdzie będziemy ćwiczyć pewne rzeczy, ale przekażę państwu informację, w jaki sposób samemu dobrze dbać o pamięć, ponieważ jak wiemy, ona jest nam bardzo potrzebna i dobrze jest mieć tę sprawność do końca swoich dni i o jeden dzień dłużej – tłumaczył Łukasz Kot.
Seniorzy dowiedzieli się, że pamięć jest procesem, odpowiedzialnym za spostrzeganie, przechowywanie i odtwarzanie doświadczeń. Dzięki pamięci mamy możliwość odbierania pewnych informacji, możemy je przechowywać, a później w dowolnym momencie swojego życia odtwarzać informacje, które zdobyliśmy w ciągu naszego życia. W pamięci znajdują się informacje o różnym charakterze: biologiczne – o naszym organizmie, które przechowywane są w genach.
– Każdy z nas ma kod genetyczny i tam są te informacje przechowywane. Możemy też przechowywać nasze informacje w naszej indywidualnej historii. Żyjemy, jesteśmy świadomi pewnych rzeczy, doświadczamy ich. Więc przechowujemy w pamięci te informacje, ale przechowujemy też informacje na temat właściwości i struktury świata. Każdy z nas żyje w pewnej kulturze, urodziliśmy się w konkretnym kraju, na konkretnym kontynencie i też przynależymy do konkretnej społeczności. Dzięki pamięci wiemy jak zachować się w konkretnych sytuacjach, a także jak reagować w pewnych sytuacjach – wyliczał Łukasz Kot.
Wykładowca przypomniał także, że wyróżniamy pamięć deklaratywną: pamięć epizodyczną i semantyczną. Jest to pamięć jawna, czyli dotyczy wszystkiego, czego jesteśmy aktualnie świadomi. Pamięć semantyczna dotyczy tego wszystkiego jak zorganizowany jest świat. W pamięci tej przechowywane są też ogólne prawa, wzory, reguły gramatyczne. Jest to niezbędne aby prawidłowo funkcjonować w naszym świecie, jak zachowywać się w konkretnej sytuacji. Pamięć epizodyczna dotyczy naszej indywidualnej historii. O tym co działo się w naszym życiu zaczynamy pamiętać średnio od czwartego, piątego roku życia.
– Przechowujemy informacje o tym, co się wydarzyło w naszym życiu. Jest to pamięć epizodyczna, która też pokazuje pewne powiązanie pomiędzy wydarzeniami, łączy je ze sobą w pewną całość – tłumaczył wykładowcą.
Jest też pamięć niedeklaratywna (proceduralna) niejawna, automatyzmy, które możemy wykorzystywać w naszym życiu np. jazda na rowerze, umiejętność pływania. Jednak aby zdobyć jakąś umiejętność musimy się uczyć pewnych czynności etapami, tak jak w przypadku nauki jazdy samochodem.
Mamy także pamięć krótkotrwałą i długotrwałą. Pierwsza służy do zapamiętywania krótkich informacji potrzebnych w danek chwili, długotrwała – to wszystko to, co przechowujemy przez całe życie w naszych głowach (od 23 GB pamięci komputerowej, do 50 GB). Czy to dużo zależy od tego, jak na to spojrzymy. Ogólnie rzecz biorąc, jest to pamięć bardzo pojemna, zawiera miliardy faktów i danych.
W jaki sposób można wykorzystać te formy pamięci? Utrwalanie materiału poprzez powtarzanie w przypadku pamięci krótkotrwałej, natomiast w przypadku pamięci długotrwałej – szukamy pewnych połączeń. Przykładem może być uczenie się wiersza czy też jego fragmentu na pamięć, poprzez jego wielokrotne powtarzanie.
– Część z państwa pewnie do tej pory zna mnóstwo zwrotek, czy wierszy, których nauczył się w dzieciństwie, bo to powtarzanie systematyczne sprawia, że to po prostu pamiętamy. Nasze dane, które zgromadziliśmy przeszły do pamięci długotrwałej – podsumował Łukasz Kot.
Seniorzy dowiedzieli się także, jak skutecznie wykorzystywać nasza pamięć, alby móc cieszyć się nią przez długie lata jesieni życia.
Wczorajszy wykład odbył się w ramach cyklu „Czas na edukację” „Akademii pełnej zdrowia”, zorganizowanej przez Starostwo Powiatowe w Ostrowcu Św.