– Mamy przed sobą raport o stanie powiatu ostrowieckiego za rok 2018. Tak jak mówiła moja przedmówczyni (Beata Duda, radna z KWW Jarosława Górczyńskiego przyp. red.) nie ma wytycznych, które pokazują jak taki raport zrobić, a szkoda. Od raz chciałem państwu powiedzieć, że Klub Prawa i Sprawiedliwości przygotuje taką uchwałę ramową, na temat tego, co powinno w tym raporcie się znajdować. Dokument, który mamy przed sobą, trudno tak naprawdę nazwać raportem. Widać, że robiony był na tzw. kolanie i na zamówienie polityczne. Przede wszystkim brak jest porównania do jakiegokolwiek powiatu w województwie czy nawet w kraju. Na podstawie tego pseudoraportu trudno stwierdzić jak wygląda powiat ostrowiecki pod względem demografii, dochodów na mieszkańca, wydatków, bezrobocia, inwestycji w porównaniu z innymi powiatami mamy tylko subiektywną ocenę starosty Dębniak – tłumaczył podczas wczorajszej (26 czerwca) sesji rady powiatu ostrowieckiego Zbigniew Duda, radny powiatowy Prawa i Sprawiedliwości.
Powiat ostrowiecki z bardzo dobrym wynikiem na tle innych powiatów
Jeśli wierzyć statystyką, z powiatem ostrowieckim nie jest wcale tak tragicznie. Pod względem dochodu na mieszkańca per capita (na osobę) w roku 2014 – powiat zajmował 60 pozycję na 314 powiatów, w roku 2018 – 42 pozycję na 314 powiatów. Ranking wykorzystania środków europejskich za ostatnią kadencję to 181 miejsce na 314 powiatów, dla porównania miasto Ostrowiec Świętokrzyski jest na (dopiero) 233 miejsce na 262 miasta. Wykorzystanie środków unijnych na oświatę, (ostatnie dane pochodzą z 2016 roku) – miejsce 80 na 314 zajmuje powiat ostrowiecki, gmina Ostrowiec Św. natomiast 197 na 262. Pod względem zdolności kredytowej w roku 2014, kiedy Prawo i Sprawiedliwość przejmowało samorząd po Twoim Ostrowieckim Samorządzie, zajmował 304 pozycję na 314, w roku 2015 – 283 na 314, a już w 2016 – 282 na 314. Pokazuje to, że pozycja w rankingu zdolności kredytowej powiatu cały czas się poprawiała. Radny Zbigniew Duda przypomniał także, że skonstruowany przez poprzedni Zarząd budżet uzyskał pozytywną opinię Regionalnej Izby Obrachunkowej.
– To tylko kilka wskaźników, ale pokazują one poprawę sytuacji powiatu na wielu płaszczyznach. Natomiast tzw. raport jest dokumentem stronniczym, mającym wykazać cele polityczne i wytworzyć błędne wrażenie o powiecie ostrowieckim. Więc sumujmy, budżet roku 2018 był budżetem nadwyżkowym i został pozytywnie oceniony przez zewnętrzne organy kontrolne, jako jedyne uprawnione do oceny budżetu, czyli Regionalną Izbę Obrachunkową (RIO). Ponadto zwrócę uwagę państwu na to że przygotowany przez poprzedni projekt budżetu na 2019 rok także otrzymał pozytywną opinię Regionalnej Izby Obrachunkowej, a zmiany dokonane przez obecny Zarząd zostały negatywnie ocenione przez RIO. Jak można poważnie traktować państwa opinie i wnioski, skoro sami nie potraficie poprawnie sporządzić budżetu? I właściwie na tym mógłbym skończyć, skoro wasze oceny są nierzetelne i pozbawione podstaw merytorycznych, ale drodzy państwo odniosę się, ponieważ mieszkańcy naszego powiatu zasługują na prawdziwą wiedzę o naszej małej ojczyźnie. Na koniec roku 2018 na koncie powiatu było ponad 12 mln zł. Pieniądze te pozostawił poprzedni Zarząd, na pokrycie przewidywanej straty szpitala. Tego oczywiście w żadnym fragmencie raportu nie napisaliście – dodał Zbigniew Duda.
Przypomniał także, że w roku 2018 powiat wyremontował i przebudował ponad 15 km dróg, a wartość zadań drogowych wyniosła ponad 14 mln zł. Wszystko dzięki dobrej współpracy z gminami. Zwrócił także uwagę na paradoks, gdyż wiceprezydentem Ostrowca Św. była wówczas Marzena Dębniak, aktualny starosta ostrowiecki, a gmina Ostrowiec Św. jako jedyna nie współpracowała wówczas ze starostwem.
– Zadania te udało się wykonać dzięki dobrej współpracy z gminami, z wyjątkiem jednej, to jest gminy Ostrowiec, która nie dołożyła się nawet złotówki. Warto wspomnieć, że wtedy współprządzącą gminą była pani wiceprezydent Dębniak, obecna starosta. Muszę państwu powiedzieć, że jest to jedyny znany mi przypadek kiedy miasto, w którym znajduje się siedziba powiatu nie chce działać na rzecz dobra wspólnego. Dla rządzących gminą bieżąca walka polityczna była ważniejsza niż mieszkańcy – podsumował radny powiatowy z PiS.
Dodał także, że w 2018 roku jednostki organizacyjne powiatu pozyskały dofinansowanie ze środków unijnych w wysokości 10 646 407 zł. Wszystkie projekty związane z udziałem środków unijnych realizowane przez jednostki powiatowe są na łączną kwotę 51 509 105 zł. Zauważa, że nikt nie zadał sobie trudu, aby zestawić te wyniki z innymi powiatami. Radny Zbigniew Duda za manipulację faktami uważa sprawę z Muzeum Historyczno-Archeologicznym w Ostrowcu Św.
– Firma projektowa nie wywiązała się z umowy i trzeba było wybrać drugą. A to są procedury i one trwają. Zarząd poprzedniej kadencji widział stopień realizacji projektu i w związku z niezadowalającą oceną prac podjął odpowiednie decyzje personalne i zwolnił osobę odpowiedzialną, czyli dyrektora. Państwo wtedy stawaliście w obronie dyrektora. Teraz też będziecie stawać? I znów muszę państwu przypomnieć, że formułujecie zarzuty odnośnie sytuacji z lutego 2019, a sprawujecie władzę od listopada 2018 roku, czyli zarzuty do siebie. Straszycie państwo po raz kolejny po to, by później wypinać piersi do orderów. Tak było np. przy remoncie w szpitalu. Te pieniądze pozyskał poprzedni Zarząd, a wy odtrąbiliście sukces. Najpierw postraszyliście, później sukces. Dalej próbujecie budować wrażenie zagrożenia w realizacji projektu SOR, że niby brak lądowiska może zmniejszyć rangę naszego SOR. Słowo może jest tutaj kluczowe. To ministerstwo właśnie przy tych projektach samo wykreśliło konieczność budowy lądowiska, ale wy musicie straszyć ludzi. Bo trudno przyznać, że projekt jest dobry. Zresztą to była jednogłośna decyzja rady powiatu, czyli waszych radnych też i dobrze, bo to wspólne prawidłowe działanie na rzecz mieszkańców powiatu – dodał radny Zbigniew Duda.
Według danych przytoczonych przez radnego powiat ostrowiecki dopłacił do oświaty w roku 2018 – 8 854 000 zł. Nie zamknął żadnej szkoły i utrzymał całą kadrę nauczycielską. Dzięki czemu szkoły były przygotowane na przyjęcie dwóch roczników w 2019 roku. Działania te pozwoliły, na to, że w roku 2019 w szkołach powiatowych będzie mogło uczyć się o kilkadziesiąt procent więcej uczniów.
– W ostatnim czasie został przeniesiony SOSW z budynków przy ulicy Antoniego Hedy-Szarego do bursy szkolnej. Nikt tego problemu nie potrafił rozwiązać przez 20 lat. Oczywiście wcześniej wyremontowano pomieszczenia w bursie, a wy piszecie, że nie było żadnych remontów. Przy okazji zwrócę państwu uwagę na to, że poziom naszej oświaty, systematycznie rósł w czasie całej kadencji. Tego też nikt tu nie napisał. Osiągnięcia w oświacie, rekordowo zdawane matury, wygrane na olimpiadach, nagrody w konkursach międzynarodowych, liczne wyróżnienia świadczą, że zarówno kadra nauczycielska oraz warunki, w których obywa się kształcenie są sprzyjające do osiągania wyników – tłumaczył Zbigniew Duda.
Radny uważa także, że dziesiątki milionów złotych wydane na poprawę życia mieszkańców powiatu opisane zostały w kilku zdaniach na końcu raportu. Porównał to do drobnego druku przy ulotkach banków. Przypomniał także, że środki, jakie przeznaczył powiat na promocję w 2018 roku wynosiły 0,38 proc. wszystkich środków budżetu powiatu.
– Natomiast na początku raportu widzimy nieudolne próby manipulowania wydatkami na promocję powiatu. Powiem państwu, że te wydatki stanowią i tu uwaga, 0,38 proc. budżetu powiatu. Takie wydatki ponosi każdy samorząd, ponieważ jest to realizacja zadania statutowego, nałożonego na powiat. To państwo tego nie wiecie? To państwo nie znacie ustawy o samorządzie powiatowym. Pytanie otwarte. Moje wystąpienie było dość obszerne, ale sami państwo rozumiecie, ze nie mogłem nie przekazać państwu tych wszystkich faktów, a tym samym nie mogłem pozwolić na budowanie zniekształconego obrazu działań powiatu poprzedniej kadencji. Brak reakcji byłby przyzwoleniem na niesprawiedliwą ocenę i kwestionowanie wytężonej pracy i ogromnego zaangażowania wszystkich pracowników starostwa i pracowników jednostek podległych. Nie uwzględniając tego, że to ciężka praca pracowników i jednostek i starostwa powiatowego najzwyczajniej w świecie obrażacie tych ludzi, a my na to nie pozwolimy – podsumował Zbigniew Duda.
Słuszna czy niesłuszna promocja powiatu?
Do słów radnego PiS odniósł się m.in. Piotr Maj, radny z KWW Jarosław Górczyńskiego, który niby krytykuje środki wydatowane przez powiat na promocje w 2018 roku, a jednak ciężko ostatecznie wyciągnąć wniosek, jakie jest jego stanowisko, ponieważ nie podważa kwot wydanych przez poprzedników m.in. na dożynki.
– Nie wiem skąd radny Duda wszędzie widzi politykę, na każdym kroku, polityka, polityka. Być może dlatego, że sam wywodzi się ze środowiska politycznego i przez pryzmat polityki patrzy na samorząd. My robimy to inaczej, my jesteśmy samorządowcami i patrzymy samorządowo na ten temat. Akurat się miałem tutaj odnieść do tematu, jakim jest promocja, no też radny Duda tu powiedział, że jest to 0,38 procenta całego budżetu. Jakoś wstępnie muszę wziąć kalkulator, dokładnie to wyliczyć, ale jakoś mi się to nie zgadza. Niemniej jednak później na koniec przedstawię w cyfrach, porównam to co z tą kwotą można zrobić. Jeżeli chodzi o promocję powiatu dla mnie to jest po prostu porażające, dla mnie i dla klubu. Był to zresztą drugi temat po służbie zdrowia, który piętnowaliśmy na każdym kroku. Łączna kwota podana w raporcie 877 677, 50. I do tego jeszcze kwota 149 473, 97, która wydatkowana była na organizację dożynek, imprez cyklicznych i to rozumiemy, bo powiat takie zadania powinien realizować, dożynki, uczestnictwo w dożynkach kolejnych szczebli, czyli wojewódzkich, państwowych, prezydenckich. Także może do tej kwoty się nie będziemy odnosić. Natomiast jest wiele kosztów, które czy budzą podziw skąd się to wzięło. Imprezy spotkania – 218 tys. ZAIKS do tego idzie jeszcze 11 378, 39. No jeżeli się rzeczywiście robi, jakieś pokazówki, no to i ZAIKS też trzeba płacić. Media, informatory w prasie lokalnej w radiach Ostrowiec, Rekord, w radio Kielce i reklama w Polska Press – 117 055, 30 i ta kwota jest do przyjęcia, jest zrozumiała, bo pewne informacje rzeczywiście trzeba przekazywać. Różne gadżety reklamowe 32 781, dziwi mnie ta kwota dlatego, że jakoś mi się te gadżety nigdy w oczy nie rzucały. Nawet to była chyba jedyna kadencja, że nie dostaliśmy kalendarzy i terminarzy z których mogliśmy korzystać na bieżąco. Effect Studio Telewizja Lokalna 68 880 zł, szanowni państwo na rynku ostrowieckim, gdzie działają trzy telewizje, które są na bieżąco, relacjonują wszelkie wydarzenia, dziwne jest, że jeszcze komuś trzeba za to płacić. Po prostu telewizje są i to jest ich zadanie i naprawdę ta kwota jest zdumiewająca – wyliczał radny Piotr Maj.
Dodał także, że za obsługę techniczną imprez, catering druki, banery, wynajem sceny firma Kavarito wzięła 141 571,03.
Nie zabrakło także odniesień do Pulsu, czy sugestii ze strony radnego, że koszty za prace przy tej gazecie powiatowej (informatorze) ukryte były w etatach pracowników.
Radni z KWW Jarosława Górczyńskiego zarzucali poprzedniej władzy także zbyt niskie nakłady poniesione na oświatę, małe doposażenie szkół i brak remontów placówek oświatowych, dług szpitala, fatalny stan dróg i chodników i powtarzane jak mantrę pozostawione na koncie starostwa powiatowego 12 mln zł, które według wyciągu bankowego, jaki otrzymaliśmy ze starostwa, rzeczywiście 22 listopada 2018 roku na koncie głównym starostwa się znajdowało.
Aktualna władza manipuluje sytuacją szpitala?
Do sytuacji szpitala odniósł się Marek Bilski, radny powiatowy z Prawa i Sprawiedliwości, który przypomniał, że protesty lekarzy w 2018 roku, którzy domagali się wzrostu wynagrodzeń popierali zarówno aktualni radni KWW, jak i będąca wówczas wiceprezydentem Ostrowca Św. – Marzena Dębniak.
– Czytając raport o stanie powiatu za rok 2018 opisując ochronę zdrowia, można odnieść wrażenie, że wszystko co było robione, było złe. Odpowiedzialność za złą sytuacje szpitala przerzuca się nie tylko na poprzednią władzę, wpisując, że od 2014 roku szpital utracił płynność finansową, co skutkowało brakiem możliwości terminowego regulowania należności. Jestem radnym cztery kadencje i szpital zawsze miał problemy. Zresztą jak każdy szpital samorządowy. Zapoznając się ze wcześniej przygotowanym programem naprawczym przez łódzką firmę, można przeczytać, że szpital dobrze zarządza swoimi zobowiązaniami, jednak niepokojące jest to, że największe wydatki przeznaczone są na koszty osobowe, usługi obce oraz zużycie materiałów i energii. Z opisu przedstawionego przez p.o dyrektora, panią Aldonę Jarosińską, dowiadujemy się, że tak duża strata powstała na podstawie wszystkich decyzji, jakie podejmowane były w roku 2018, o ponad 4 mln wzrosły wynagrodzenia w stosunku do roku 2017. Zastanawiające jest to, skąd wzięła się tak duże wynagrodzenia dla lekarzy, kto wówczas popierał żądania płacowe pracowników szpitala. Znając trudną sytuację szpitala popieraliście państwo protest lekarzy i pracowników szpitala. Deklaracja radnej pani Małgorzaty Bień na sesji w dniu 24 stycznia 2018 roku, cytuję: „ja w imieniu wszystkich moich kolegów radnych, myślę, że popieramy ten protest ”. W konsultacjach płacowych, jakie odbywały się w tym temacie uczestniczyli radni Komitetu Wyborczego Jarosława Górczyńskiego: Łukasz Dybiec, Agnieszka Rogalińska, a także ówczesna wiceprezydent, a obecnie pani starosta – Marzena Dębniak – podsumował Marek Bilski, radny z PiS. Przypomniał także, że aktualnie w porządku obrad nie ma informacji na temat aktualnej sytuacji szpitala, a także o utajnianiu Rad Społecznych ZOZ.
Przypomniał także, że propozycja rozwiązania problemu płacowego oraz popierania protestu personelu szpitala przez radnych z KWW Jarosława Górczyńskiego, a także Marzenę Dębniak naraziły szpital na dodatkowe zobowiązania. Radny pytał również dlaczego liczne prośby powiatu skierowane do prezydenta miasta Jarosława Górczyńskiego, aby zwolnił szpital od podatku od nieruchomości, kończyły się fiaskiem i odmową, choć władze deklarowały pomoc. Podobna sytuacja miała miejsce, gdy powiat i Rada Społeczna przy ostrowieckim ZOZ wystąpiły z prośbą do miasta o przekazanie terenu przy szpitalu. Jednak spotkały się wówczas z odmową, natomiast od razu po wygranych wyborach przez aktualny obóz rządzący w powiecie miasto przekazało nieodpłatnie powiatowi powyższą działkę. Jak podkreślił radny chodziło o politykę nie o dobro mieszkańców. Z prośbą o wsparcie finansowe szpitala do władz miasta zwracała się w rok u2018 Rada Społeczna szpitala – niestety bez rezultatów.
– Obecnie władzę w powiecie, jak i w mieście sprawuje Komitet Wyborczy Jarosława Górczyńskiego więc pieniądze na pomoc znaleziono. Okazuje się, że można, ale wcześniej o takiej pomocy nie chciano słyszeć – podsumował radny z PiS, dodając, że przekazana przez miasto Ostrowiec Św. kwota 210 tysięcy zł jest nieadekwatna do potrzeb szpitala i możliwości miasta.
Na temat dróg powiatowych w 2018 roku wypowiedział się natomiast Łukasz Dybiec, radny z KWW Jarosława Górczyńskiego, choć pojawiły się także uszczypliwości pod adresem radnego opozycji i tak popularne w ostatnim czasie tematy zieleni miejskiej, czy powiatowej.
– Wszyscy mieliśmy się okazję przekonać, jak wyglądały drogi powiatowe w 2018 roku. Szanowni państwo, dyskutujemy teraz nad raportem i opierajmy się na faktach. Ja wiem, że pan radny Duda w dyskusji opierał się na statystykach, lubi statystyki, lubi miejsca. W tamtym roku również zajmował pierwsze miejsce na najlepszego starostę, przy tym fakcie współczuje wysokich rachunków telefonicznych, ale zostawmy to. Szanowni państwo wszyscy widzieliście jak wyglądały ronda. Zachwaszczone chodniki, brak koszy, nieremontowane drogi, zarośnięte skwery, no i cóż nam te 40 miejsce panie starosto były Duda w skali wszystkich powiatów? Gdzie był nadzór? Co robił wydział? Jeśli chodzi o środki unijne i wykorzystywanie tych środków unijnych, szanowni państwo to były katastrofalnie niskie kwoty, a te środki,, które już powiat ostrowiecki, te środki, które powiat ostrowiecki realizował nieudolnie, co teraz w tym roku naprawdę dużo energii i czasu poświęcił pan starosta Jabłoński, żeby prostować pewne rzeczy, to się nie mieści szanowni państwo w głowie. Mówię tu o projektach w Muzeum, projekt ZOZ-u, chodzi tutaj o SOR, chodzi tutaj o stabilizacja skarpy w Ćmielowie – wyliczał Łukasz Dybiec, sugerując, że niektóre wnioski są już w prokuraturze.
Dlaczego miasto nie współpracowało z powiatem także rok temu i wcześniej?
Jak stwierdził Paweł Walesic, radny powiatowy z PiS zauważył, że wszystkie wypowiedzi radnych z KWW Jarosława Górczyńskiego pokazują działalność powiatu za poprzednie kadencje.
– Odnoszę wrażenie, że ten raport jest przygotowany bardzo pobieżnie. Należałoby się odnieść do całego materiału, który nam przedłożono i niestety nie wygląda to dobrze, gdyż powinien to być raport o stanie samorządu, a nie wypis ze sprawozdania wykonania budżetu. Bo w tym przypadku trudno oprzeć się takiemu wrażeniu. Dla nas jako mieszkańców i radnych powiatu najważniejsze jest to, aby z tego dokumentu dowiedzieć się, jak działania samorządu, mają się do ogólnej sytuacji do powiatów i województwa. Tego niestety nigdzie w tym raporcie nie znajdziemy – wyliczał Paweł Walesic.
Nie ma danych statystycznych opartych na statystykach Głównego Urzędu Statystycznego, jak chociażby zawartych w Statystycznym Vademecum Samorządowca, przygotowywanego za każdy rok przez GUS – zestawienia. Jak dodał radny, w Raporcie brakuje wielu ważnych i istotnych dla mieszkańców informacji, jak brak kierunków, w jakich chce zmierzać aktualny Zarząd powiatu, nie ma informacji o dużych nakładach pracy, jakie wykonał Wydział Dróg z naczelnikiem Jerzym Wroną na czele, nie ma nic o współpracy z gminami, znajdującymi się w granicach powiatu, które współfinansowały remonty dróg powiatowych, przy udziale m.in. pieniędzy rządowych. Jak podkreślił radny, bez udziału finansowego gminy Ostrowiec Św., która jako jedyna nie dołożyła się do współfinansowania dróg powiatowych przebiegających w granicach miasta.
– Wypada tylko życzyć obecnemu Zarządowi, aby składając raport za 2019 rok i odnosząc się do roku, o którym mówimy, mógł się pochwalić takimi rezultatami w zakresie remontów drogowych – podsumował Paweł Walesic.
Według Marzeny Dębniak raport o stanie gminy nie jest programem działania na 2019 rok. Starosta tłumaczyła, że przygotowany raport pokazuje co zrobiono, a nie to czego nie udało się dokonać. Zasugerowała także radnemu, że dopiero, gdy sporządzony zostanie raport za rok 2019 radny będzie mógł odnieść się do zawartych tam informacji i porównać je z rokiem 2018.
– Jest to raport za 2018 rok , nie jest to program działania na 2019 rok. Idąc a contrario, więc to co zarzucam w tym raporcie, na pewno nie będzie robione, bo chyba jesteśmy wszyscy świadomi, ale państwo też od razu widzicie, brak remontów w szkołach, muszą być wykonane decyzje sanepidowskie, aby w tym roku te pieniądze się znalazły. Sytuacja szpitala, tu są podejmowane już przez dyrektora określone działania, ta strata musi być obniżona i szpital w ciągu trzech lat musi z z tej straty zejść przynajmniej do minimum. Krzemionki, macie państwo reakcję od razu. Państwo to mi w ogóle mówicie, o półtorej miesiąca, w sumie to było jeden miesiąc rządów 2018 roku i to proszę państwa byliście też świadkiem, pani skarbnik była świadkiem, było to rotowanie tej dotacji 800 tys., bo tak naprawdę przyszliśmy na koniec listopada, okazało się, że nie było, ani przetargu, znaczy był przetarg – nikt się nie zgłosił i nie zrobiono nic. 30 grudnia grzecznie trzeba było 800 tys. zwrócić – mówiła Marzena Dębniak, starosta ostrowiecki.
Pomimo różnicy zdań radni powiatowi zagłosowali jednogłośnie za projektem uchwały o udzieleniu wotum zaufania Zarządowi Powiatu Ostrowieckiego. Do tematu wczorajszej sesji, jeszcze powrócimy.
Irmina
27 czerwca, 2019 at 06:48
Brawo radni Prawa i Sprawiedliwości. Podobnie jak i w mieście, zabijacie ich statystykami!
Powiat miał prawie 12 mln złotych na koncie pod koniec 2018 roku, a aktualna władza tego nie widzi? Zakłamuje rzeczywistość? W rankingach wyprzedza miasto, które jak widać nie interesowało się do tej pory szpitalem. Dlaczego prezydent nie umorzył podatku od nieruchomości? Dlaczego pani Dębniak po tym jak została starostą zmieniła stanowisko w sprawie wypłat dla lekarzy etc? Tak naprawdę to gdzieś mają ludzi, liczy się chyba tylko stołek.
Krzysztof
27 czerwca, 2019 at 09:24
Pani Dębniak sprytnie, żeby nie powiedzieć zgrabnie lawiruje przez wszystkie kadencje od SLD, TOS do KWW.
Dla mnie liczy się twarz.
Felice123
27 czerwca, 2019 at 14:46
A może tak następnym razem- za rok – utajnić taki raport o stanie powiatu ( odpowiednio też o stanie gminy) i nie będzie tyle szumu.
A tak, to tylko jakiś zamęt
… tu jakieś punktowanie władzy, tam znowu jakieś damskie histerie, względnie „tracenie twarzy” przez zaprzyjaźnionych z władzą radnych, a i ludzie potem coś zaczynają mówić….mieć jakieś wątpliwości
…po co tak niepokoić społeczność Ostrowczan? Lepiej będzie jak „naród z partią, a partia z narodem” ręka w rękę kroczyć będzie ku dobrobytowi tak współczesnych, jak i ICH (i tylko ICH) przyszłych pokoleń
Dla takiego szczytnego celu ważne jest, żeby zostało tak jak jest.
No to „wicie…rozumicie”, to co może nie wyszło w szpitalu lub nie do końca wychodzi z tą tajnością, w przypadku raportów się sprawdzi. :))