Projekt opinii przyjęła w ub. tygodniu Komisja Polityki Spójności Terytorialnej i Budżetu UE (COTER) Komitetu Regionów. W dokumencie podkreślono, że zasadniczym zagrożeniem dla zrównoważonego rozwoju miast i regionów jest problem rozpraszania funkcji miejskich w postaci suburbanizacji i eksurbanizacji. Skutkuje to – jak czytamy w dokumencie – nie tylko degradacją przestrzeni, lecz również wzrostem kosztów zewnętrznych osadnictwa i wynikających z niego podróży, ponoszonych przede wszystkim przez jednostki samorządu terytorialnego.
W ocenie marszałka, należy znaleźć sposoby zaspokojenia potrzeb obywateli w zakresie transportu, a jednocześnie zmniejszyć skalę przemieszczania się. Zdaniem Struzika, może temu służyć ograniczenie suburbanizacji, racjonalizacja podróży dzięki odpowiedniej kombinacji modalnej środków transportu oraz internalizacja kosztów zewnętrznych różnych rodzajów transportu, aby lepiej odzwierciedlić rzeczywiste koszty dla społeczeństwa.
Jak podkreślił samorządowiec, wraz ze wzrostem aspiracji i potrzeb jednostek i społeczeństw zwiększa się mobilność osób. Stwarza to zapotrzebowanie na skuteczne, zrównoważone i zintegrowane systemy transportowe, które umożliwiają różne sposoby podróżowania – zarówno w celach biznesowych, jak i prywatnych – z wykorzystaniem szerokiego wachlarza usług.
– Stąd apel do władz europejskich, krajowych, regionalnych i lokalnych, by współpracowały na rzecz wdrożenia spójnego i wydajnego systemu transportowego, zgodnego z zasadami zrównoważonego rozwoju, z myślą o osiągnięciu celów Europejskiego Zielonego Ładu i zrównoważonego wzrostu gospodarczego – powiedział Struzik.
Dodał, że transport publiczny odegra kluczową rolę w redukcji emisji, w tym dekarbonizacji sektora transportu.
Członkowie komisji COTER przyjęli ponadto zalecenia dotyczące roli polityki spójności w kontekście kryzysu związanego z koronawirusem oraz sprawozdania z realizacji partnerstwa z regionami najbardziej oddalonymi UE. (Części terytoriów niektórych państw członkowskich UE znajdują się na oddalonych od Europy obszarach globu jak np. Gujana Francuska).
Samorządowcy podczas dyskusji wskazywali, że Unia Europejska stoi w obliczu wyzwań związanych ze zmianą klimatu, cyfryzacją i globalizacją, które komplikują dodatkowo negatywne skutki pandemii COVID-19. Chociaż wyzwania te dotyczą całej Europy, widoczne są jednak różnice pod względem ich formy i siły oddziaływania na różnych obszarach. Pandemia COVID-19, a także zmiana klimatu i cyfryzacja mają szczególnie silny wpływ na regiony najbardziej oddalone, które są w dużym stopniu uzależnione od turystyki i łączności z innymi częściami świata.
Członkowie COTER omówili również pakiet REACT-EU, transgraniczne usługi publiczne oraz stan negocjacji w sprawie wieloletnich ram finansowych. Pakiet REACT UE, który ma umożliwić regionom i miastom wykorzystanie funduszy strukturalnych w celu złagodzenia negatywnych skutków pandemii, był tematem debaty rozpoznawczej. Projekt opinii w tej sprawie zostanie przygotowany przez marszałka województwa pomorskiego Mieczysława Struka.
Komitet Regionów jest organem doradczym UE złożonym z wybranych na szczeblu lokalnym i regionalnym przedstawicieli ze wszystkich 27 państw członkowskich. Komitet Regionów mianuje sprawozdawcę (jeden z członków Komitetu), który konsultuje się z zainteresowanymi stronami i przygotowuje opinię. Tekst opinii jest poddawany pod dyskusję i przyjmowany przez komisję Komitetu Regionów odpowiedzialną za dany obszar polityki. Opinię przedkłada się następnie wszystkim członkom do głosowania na posiedzeniu plenarnym. Na końcu wspólnie uzgodniona opinia zostaje przekazana wszystkim zainteresowanym instytucjom UE.