Projekt „Z przeszłością w przyszłość”, to najnowsza z propozycji z jaką do mieszkańców powiatu ostrowieckiego wychodzi Centrum Krajoznawczo-Historyczne imienia profesora Mieczysława Radwana w Ostrowcu Świętokrzyskim. Został zainspirowany dewizą „Przeszłość – przyszłości”, która widnieje nad wejściem do Świątyni Sybilli (Świątyni Pamięci) wchodzącej w skład zespołu pałacowego Książąt Czartoryskich w Puławach.
– Głównym celem naszych przodków było zachowanie dla przyszłych pokoleń Polaków zabytków kultury i sztuki, przede wszystkim świadectw historii Polski, która kilka lat wcześniej utraciła niepodległość. Fundatorka świątyni: księżna Izabela Czartoryska gromadziła w niej pamiątki rodzinne oraz po wybitnych Polakach. Zbiory te dały początek wielkiej kolekcji dzieł sztuki – Kolekcji Książąt Czartoryskich, jednej z najwspanialszych w Europie, dziś będącej własnością Skarbu Państwa. Sama zaś Świątynia Sybilli stała się pierwszym polskim muzeum narodowym. Księżna Izabela Czartoryska miała powiedzieć: „Ojczyzno, nie mogłam Cię obronić, niechaj Cię przynajmniej uwiecznię” – wyjaśnia Monika Bryłą-Mazurkiewicz, prezes Centrum Krajoznawczo-Historycznego imienia profesora Mieczysława Radwana w Ostrowcu Św.
Projekt „Przeszłością w przyszłość”, to szereg przedsięwzięć kulturalnych o charakterze regionalnym, których główną siłą napędową jest historia i dziedzictwo kulturowe ziemi świętokrzyskiej, ze szczególnym naciskiem na ziemię ostrowiecką.
– W ubiegłym roku realizowaliśmy projekt „Siła Historii”, który został bardzo dobrze przyjęty, postanowiliśmy więc zrealizować podobny projekt, ale korzystając z doświadczeń, uzupełnić go o nowe rzeczy. I tak przygotowaliśmy i wciąż realizujemy cykl spacerów krajoznawczo-historycznych dla osób indywidualnych i grup zorganizowanych. Odbyła się już autokarowa wycieczka krajoznawcza, kończymy pracę nad pismem regionalnym i audycjami o tematyce regionalnej. Ponieważ miałam już wiele pytań na ten temat, uspokajam, że nie zabraknie tradycyjnych wykładów. Wkrótce uruchomimy także Ośrodek Badań Regionalnych, który funkcjonował będzie przy naszym Stowarzyszeniu – wyjaśnia Monika Bryła-Mazurkiewicz.
Ośrodek Badań Regionalnych będzie formą wsparcia, a także źródłem wiedzy dla osób zainteresowanych i poszukujących informacji na temat lokalnej historii. W założeniu będzie to miejsce, w którym zgromadzone i opracowane będą materiały głównie piśmiennicze i fotograficzne, dokumentujące lokalną historię. Do współtworzenia Ośrodka Centrum chce zachęcić lokalna społeczność.
– W wielu rodzinach, domach, przechowywane są cenne pamiątki przeszłości. Zawracamy się z apelem do mieszkańców powiatu ostrowieckiego o udostępnianie w formie kopii czy skanów materiałów, jakie posiadają w domach. Liczymy, że dadzą one zaczątek ciekawej kolekcji. Zawsze marzyłam o tym, aby taki ośrodek funkcjonował w naszym mieście. Od lat gromadzimy informacje odnośnie miejscowości wchodzących w skład naszego powiatu, dokumentujemy organizowane przez nas spacerki, czy przybliżamy wiedzę o zabytkach Ziemi Ostrowieckiej. Studenci, uczniowie, czy miłośnicy lokalnej historii często szukają pomocy naukowych. Chcielibyśmy udostępnić im te materiały. Będziemy także służyć naszą pomocą i wiedzą . Oczywiście wszystko będzie bezpłatne – mówi prezes Centrum.
Dodaje, że pomimo iż padła ofiarą plagiatu, wierzy, że wciąż są uczciwi ludzie, którzy mają szczere intencje.
– My tych wszystkich informacji nie zbieramy dla siebie. To co robimy, robimy dla ludzi, dla mieszkańców naszego miasta, powiatu, województwa. Zawsze znajdą się ludzie, którzy będą chcieli przywłaszczyć sobie naszą wiedzę. Na to nie mamy już niestety wpływu – podkreśla Monika Bryła-Mazurkiewicz.
W ramach realizowanych działań zorganizowane zostały już warsztaty dla dzieci w ramach „Ostrowskiego Uniwersytetu Dziecięcego”, działającego przy Stowarzyszeniu.
– O lokalnej historii powinno się opowiadać już najmłodszym. Jednak trzeba to robić w taki sposób, aby nikogo nie zniechęcić, a zaciekawić. Dlatego też wybór tematów do warsztatów edukacyjnych w ramach Ostrowieckiego Uniwersytetu Dziecięcego dostosowany jest zawsze do wieku uczestników, a tych nigdy nam nie brakuje – przypomina Monika Bryła-Mazurkiewicz.
Prezes Centrum podkreśla, że nie zabraknie także audycji dźwiękowych, udostępnionych w internecie w postaci podcastów.
– Mamy wiele pytań od osób słabo widzących lub niewidomych, którzy też chcieliby poznać naszą lokalną historię. Podcastami historycznymi chcielibyśmy ułatwić im dostęp do informacji o naszym regionie, a także o naszych lokalnych bohaterach. Chcemy przybliżać historię zabytków, które codziennie mijamy. Kultywowanie naszego najbliższego dziedzictwa wpływa na podtrzymanie i kształtowanie świadomości i tożsamości lokalnej i regionalnej, budzi dumę i poczucie wspólnoty – mówi Monika Bryła-Mazurkiewicz.
Dodaje również, że tegoroczny projekt powstał z pasji historycznej i z chęci pokazania, że dzieje i dziedzictwo kulturowe ziemi ostrowieckiej są niezwykle ciekawe i bogate, ale niestety mało znane.
– Przyczyny tego tkwią w lokalnej ofercie kulturalnej, ubogiej w wydarzenia popularnonaukowe, czyli posiadające walory naukowe, a adresowane do ogółu, a nie grupy naukowców. Zarówno w strategii rozwoju województwa świętokrzyskiego, jak i powiatu ostrowieckiego wiele napisano o wykorzystaniu potencjału dziedzictwa kulturowego regionu, o podjęciu działań w kierunku wykorzystania walorów historycznych dla rozwoju gospodarczego. Ale aby wykorzystać ów potencjał, trzeba najpierw posiadać na jego temat wiedzę, a tej niestety brakuje. Chcemy temu zaradzić, wypełniając lukę w ofercie kulturalno-naukowej powiatu ostrowieckiego naszymi projektami. Mam nadzieję, że podobnie, jak i inne proponowane przez nas wydarzenia, także projekt Przeszłością w przyszłość trafi do serc mieszkańców naszego powiatu i przypadnie im do gustu – podsumowuje Monika Bryła-Mazurkiewicz.