– Najwyższa Izba Kontroli ocenia negatywnie niepodjęcie przez Zarząd Spółki postępowań reklamacyjnych wobec dostawców miału węglowego w przypadkach, w których surowiec nie spełniał norm jakości. Zarząd nie skorzystał z możliwości zabezpieczenia interesów MEC, choć miał takie uprawnienia na podstawie § 5 ust. 3 umów zawartych z tymi dostawcami – to tylko jeden z punktów oceny ogólnej zawartej w wystąpieniu pokontrolnym Najwyższej Izby Kontroli (Delegatura w Kielcach) z 2022 roku. O pełnej treści dokumentu informowaliśmy 24 listopada 2023 roku.
14 stycznia 2024 roku w Miejskiej Energetyce Cieplnej w Ostrowcu Świętokrzyskim zapytaliśmy m.in. czy w związku z nieprawidłowościami, jakie wykazała kontrola Najwyższej Izby Kontroli Delegatura w Kielcach, przeprowadzona w Spółce Miejskiej Energetyki Cieplnej w Ostrowcu Św. ( LKI.411.009.02.2022 ) – I/22/008 Zapewnienie dostaw ciepła dla odbiorców ciepła systemowego w województwie świętokrzyskim, podjęte zostały działania prez Rada Nadzorcza Spółki wobec prezesów zarządu MEC w tej kwestii?
Zgodnie bowiem z Uchwałą nr 16/2017 Zwyczajnego Zgromadzenia Wspólników Miejskiej Energetyki Cieplnej w Ostrowcu Św. z dnia 14 czerwca 2017 roku w sprawie zasad kształtowania wynagrodzeń członków Zarządu Spółki, wynagrodzenie całkowite członka Zarządu składa się z określonej kwotowo części stałej stanowiącej wynagrodzenie miesięczne podstawowe oraz części zmiennej, stanowiącej wynagrodzenie uzupełniające za rok obrotowy Spółki.
Z uchwały dowiadujemy się również, że „część zmienna wynagrodzenia członków Zarządu jest uzależniona od poziomu realizacji celów zarządczych i nie może przekroczyć 50% wynagrodzenia podstawowego wypłaconego w poprzednim roku obrotowym, dla którego dokonywane jest obliczenie wysokości przysługującej części zmiennej wynagrodzenia. 2. Część zmienna wynagrodzenia członkowi Zarządu, przysługuje po zatwierdzeniu sprawozdania Zarządu z działalności Spółki oraz sprawozdania finansowego Spółki za ubiegły rok obrotowy oraz udzieleniu członkowi Zarządu absolutorium z wykonania przez niego obowiązków przez Zgromadzenie Wspólników, pod warunkiem stwierdzenia przez Radę Nadzorczą realizacji przez członka Zarządu celów zarządczych i określeniu należnej kwoty wypłaty.
Cele zarządcze dla członków Zarządu Spółki dotyczą w szczególności: realizacji planów i strategii, wzrostu poziomu jakości świadczonych usług, wzrostu wartości spółki, a także poprawie wskaźników ekonomiczno-finansowych.
Zgodnie z informacjami przekazanymi nam przez Renatę Mikołajczak, wiceprezesa Zarządu Miejskiej Energetyki Cieplnej w Ostrowcu Świętokrzyskim, Rada Nadzorcza MEC-u na posiedzeniu 20 grudnia 2022 roku została poinformowana o kontroli prowadzonej przez Najwyższa Izbę Kontroli w zakresie zapewnienia dostaw ciepła dla odbiorców ciepła systemowego w kontekście kryzysowej sytuacji na rynku paliw.
– Na posiedzeniu Rady Nadzorczej w dniu 9 marca 2023 roku organ nadzorczy Spółki został poinformowany o zakończeniu kontroli oraz o treści Wystąpienia Pokontrolnego NIK. Rada Nadzorcza z zadowoleniem przyjęła do wiadomości, iż działania Zarządu, podejmowane w warunkach sytuacji kryzysowej, znalazły akceptację Najwyższej Izby Kontroli, wyrażoną w wystąpienie pokontrolnym – czytamy w piśmie podpisanym przez Renatę Mikołajczak.
Co ciekawe ocena cząstkowa sformułowana przez NIK brzmi następująco:
„Zarząd Spółki podejmował działania mające na celu utrzymanie dostaw ciepła dla odbiorców i zapewnił nieprzerwane funkcjonowanie ciepłowni. Zapewnił też odpowiednie warunki składowania miału węglowego. Występując o zmianę taryf dla ciepła składał rzetelne dokumenty i informacje. Najwyższa Izba Kontroli negatywnie ocenia jednak fakt nieegzekwowania od dostawców odpowiedniej jakości miału węglowego oraz niepodejmowanie wobec nich czynności reklamacyjnych, do których Zarząd Spółki był uprawniony. Zarząd nie zadbał także o wyegzekwowanie od dostawcy świadectw jakości dla części dostaw oraz nie poinformował Prezesa URE o terminie uzupełnienia zapasów miału węglowego ani nie wystąpił z wnioskiem o wskazanie terminu na ich uzupełnienie”.
NIK w Wystąpieniu Pokontrolnym informuje również: „Najwyższa Izba Kontroli ocenia negatywnie niepodjęcie przez Zarząd Spółki postępowań reklamacyjnych wobec dostawców miału węglowego w przypadkach, w których surowiec nie spełniał norm jakości. Zarząd nie skorzystał z możliwości zabezpieczenia interesów MEC, choć miał takie uprawnienia na podstawie § 5 ust. 3 umów zawartych z tymi dostawcami. Zarząd MEC nie podjął ponadto wystarczających działań w celu wyegzekwowania dla części dostaw świadectw jakości miału węglowego, pomimo tego, że art. 6c ust. 2 ustawy z dnia 25 sierpnia 2006 r. o systemie monitorowania i kontrolowania jakości paliw (dalej: ustawa o kontroli jakości) nakładał na przedsiębiorcę wprowadzającego do obrotu paliwo stałe obowiązek przekazania każdemu podmiotowi, który je nabywa kopii tego świadectwa.” (pełną treść raportu publikujemy ponownie pod artykułem).
Renata Mikołajczak zaznacza, że „Zgodnie z wystąpieniem pokontrolnym NIK, w ocenie ogólnej spółki stwierdziła, iż Zarząd Spółki, reagując na kryzysową sytuację na rynku paliw, prawidłowo zaplanował działania w celu zagwarantowania dostaw ciepła systemowego dla odbiorców w sezonie grzewczym 2022/2023.”
– W ocenie NIK Zarząd, w związku z kryzysową sytuacją na rynku paliw, zaplanował rozwiązania mające na celu zagwarantowanie dostaw miału węglowego, a także podjął w tym zakresie odpowiednie działania. Oceniono, że podjęte czynności, polegające na zawarciu umów ramowych były alternatywne, zapewniały wariantowość i pozwalały elastycznie reagować na dynamiczne zmiany rynku. NIK podkreślił, że Zarząd MEC zawarł umowy z dostawcami, w których zabezpieczył interesy Spółki – twierdzi wiceprezes MEC-u.
Renata Mikołajczak nie wspomina jednak o nieprawidłowościach, jakie w ocenie ogólnej Spółki poinformował NIK:
„ (…) Spółka utrzymywała niższy od wymaganego stan zapasów miału węglowego w każdym miesiącu I kwartału 2022 r. Pomimo tego Zarząd MEC nie poinformował Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki (dalej: Prezes URE) o terminie uzupełnienia tych zapasów, co stanowiło naruszenie art. 10 ust. 1e pkt 2 ustawy z dnia 10 kwietnia 1997 r. – Prawo energetyczne. Zarząd nie wystąpił również z wnioskiem o wskazanie terminu na ich uzupełnienie, co było niezgodne z art. 10 ust. 1d ww. ustawy. Najwyższa Izba Kontroli ocenia negatywnie niepodjęcie przez Zarząd Spółki postępowań reklamacyjnych wobec dostawców miału węglowego w przypadkach, w których surowiec nie spełniał norm jakości. Zarząd nie skorzystał z możliwości zabezpieczenia interesów MEC, choć miał takie uprawnienia na podstawie § 5 ust. 3 umów zawartych z tymi dostawcami. Zarząd MEC nie podjął ponadto wystarczających działań w celu wyegzekwowania dla części dostaw świadectw jakości miału węglowego, pomimo tego, że art. 6c ust. 2 ustawy z dnia 25 sierpnia 2006 r. o systemie monitorowania i kontrolowania jakości paliw (dalej: ustawa o kontroli jakości) nakładał na przedsiębiorcę wprowadzającego do obrotu paliwo stałe obowiązek przekazania każdemu podmiotowi, który je nabywa kopii tego świadectwa. Wnioskując o zmianę taryf dla ciepła Zarząd Spółki składał rzetelne dokumenty i informacje, a wszystkie wnioski złożone w 2022 r. zostały zaakceptowane przez Prezesa URE.”
Niestety nie otrzymaliśmy informacji jak kontrolę NIK-u oceniają członkowie Rady Nadzorczej MEC-u. A zasiadają w niej (zgodnie z informacjami zamieszczonymi w Biuletynie Informacji Publicznej Urzędu Miasta w Ostrowcu Świętokrzyskim): Marek Nowak – Przewodniczący, Inga Kamińska, Krzysztof Kowalski, Inez Ratańska, Marta Chojnicka-Szymaniak.
W MEC-u poprosiliśmy także o przesłanie kopii/skanów, zdjęć dokumentów przesłanych do NIK-u o sposobie wykonania wniosków pokontrolnych przez MEC oraz o podjętych działaniach lub przyczynach niepodjęcia tych działań w związku z kontrolą LKI.411.009.02.2022 – I/22/008 Zapewnienie dostaw ciepła dla odbiorców ciepła systemowego w województwie świętokrzyskim.
- Spółka dokonała zmiany w Programie pracy sieci ciepłowniczej, ujmując w dokumencie wszystkie obligatoryjne dokumenty wskazane w § 17 ust. 2 rozporządzenia w sprawie szczegółowych warunków funkcjonowania systemów ciepłowniczych. Zaktualizowany Program pracy sieci ciepłowniczej na rok 2022-2023 został zatwierdzony przez Zarząd Spółki w dniu 3 stycznia 2023 r.
- Spółka wyegzekwowała brakujące świadectwa jakości miału węglowego. Spółka na bieżąco przyjmuje dokumenty sprzedaży zawierające stosowne świadectwa jakości miału węglowego.
- Spółka w dniu 4 stycznia 2023 roku wystąpiła do dostawców, którzy dostarczyli miał węglowy o parametrach jakościowych poniżej norm określonych w zawartych umowach ramowych, z reklamacjami w zakresie jakości dostarczonego węgla a okres począwszy od daty zawarcia umów ramowych (tj, 14 kwietnia 2022 roku) do dnia 31 grudnia 2022 roku, wskazując kwoty, których domaga się w ramach reklamacji, popierając je stosownymi wyliczeniami. Spółka prowadzić będzie wszczęte postępowania wobec dostawców przy uwzględnieniu interesu spółki.
Pod pismem skierowanym do NIK-u podpisali się Renata Mikołajczak i Dariusz Wojtas, prezes MEC-u.
Otwartym pozostaje pytanie jak wyglądałyby działania Spółki, gdyby kontrola NIK-u się nie odbyła i czy nieprawidłowości przełożyły się np. na ceny ciepła dla mieszkańców Ostrowca Św. ? Czy radni miejscy, którzy ślubowali „uroczyście obowiązki radnego sprawować godnie, rzetelnie i uczciwie, mając na względzie dobro mojej gminy i jej mieszkańców” podejmą temat nieprawidłowości w jednej z miejskich spółek?
