Nieznany obiekt w nocy z wtorku na środę spadł i eksplodował na polu kukurydzy w okolicy miejscowości Osiny w powiecie łukowskim na Lubelszczyźnie.
Nowe ustalenia w sprawie drona, który spadł pod Osinami
Jak dowiedziała się nieoficjalnie PAP w źródłach zbliżonych do MON, obiekt ten był dronem wojskowym – najprawdopodobniej tzw. wabikiem – pozbawionym głowicy bojowej, zawierającym jedynie niewielką ilość materiałów wybuchowych.
Dron wojskowy typu „wabik”
Według informacji PAP, istnieją różne scenariusze, co do pochodzenia maszyny – mógł to być np. zabłąkany czy uszkodzony dron, który przyleciał np. zza białoruskiej lub ukraińskiej granicy, a jego niewielkie rozmiary i to, że poruszał się na niskiej wysokości, utrudniało jego wykrycie przez wojskowe systemy. Tego typu drony są konstruowane w ten sposób, aby maksymalnie utrudnić ich wykrycie m.in. przez wojskowe radary.
Obecnie wojsko prowadzi analizy ws. przebiegu całego incydentu.
B. szef MON, polityk PiS Mariusz Błaszczak zaapelował do rządzących o niezwłoczną informację nt. obiektu. „Gdyby do takiej sytuacji doszło za czasów rządów PiS, wszyscy politycy opozycji domagaliby się natychmiastowej dymisji. Ja domagam się rzetelnej informacji i potwierdzenia czy prawdą jest, że MON przestał korzystać z systemu antydronowego SKYctrl zakupionego w czasach rządów PiS, który mógłby wykryć ten obiekt. Jeśli potwierdzą się te informacje, będzie to oznaczało całkowitą kompromitację kierownictwa resortu” – napisał Błaszczak we wpisie na X.
Reakcje polityczne i kontrowersje wokół systemu SKYctrl
W odpowiedzi resort zapewnił, że Wojsko Polskie dalej korzysta ze SKYctrl. „Wykorzystujemy każdy system, który jest na wyposażeniu Wojska Polskiego i który służy wzmocnieniu bezpieczeństwa państwa” – zapewniło MON na platformie X.
SKYctrl to polskiej produkcji system antydronowy – umożliwiający wykrywanie, śledzenie, klasyfikację oraz neutralizację małych, wolno latających obiektów. Może być wykorzystywany do ochrony kluczowych miejsc – lotnisk, dużych skupisk ludności (np. imprez masowych), ważnych obiektów państwowych czy infrastruktury krytycznej.
Prace prokuratury, wojska i żandarmerii
Prokurator okręgowy w Lublinie Grzegorz Trusiewicz podczas briefingu prasowego na miejscu zdarzenia przekazał, że z wstępnej opinii ustnej biegłego z zakresu badania materiałów wybuchowych wynika, że w Osinach najprawdopodobniej doszło do eksplozji drona wojskowego. Prokurator wstępnie wykluczył, że odnalezione elementy konstrukcyjne to szczątki drona przemytniczego. – Możemy wykluczyć wstępnie opcję cywilną, natomiast pewne ustalenia dopiero po wszystkich badaniach będą wiadome – dodał.
Nie był w stanie wskazać producenta i kraju pochodzenia urządzenia. Zastrzegł, że aktualne ustalenia wymagają dalszej weryfikacji, w tym badań laboratoryjnych. – Na miejsce jedzie biegły wojskowy, który również będzie te okoliczności potwierdzał – mówił Trusiewicz.
Użycie specjalistycznego sprzętu (dron, skaner 3D)
Obecnie – przekazał prokurator – trwają oględziny terenu przy użyciu drona i skanera 3D, który ma ułatwić późniejsze odtworzenie miejsca zdarzenia. Służby prowadzą poszukiwania szczątków na obszarze ok. 2-3 ha. Na miejscu pracuje ok. 50 osób, w tym policja i żandarmeria wojskowa. Do Osin zmierzają żołnierze WOT. Śledczy dysponują nagraniami przelatującego obiektu, które będą analizowane przez biegłych.
– Dążymy do tego, żeby zebrać wszystkie ślady, przekazać je biegłemu i wtedy będziemy mieć pełną wiedzę na temat tego zdarzenia – powiedział prokurator. Jak dodał, sprawa będzie prowadzona przez wydział wojskowy Prokuratury Okręgowej w Lublinie.
Kwalifikacja prawna zdarzenia
Postępowanie prowadzone jest w kierunku art. 163 kodeksu karnego, czyli sprowadzenie zdarzenia powszechnie niebezpiecznego, które zagraża życiu lub zdrowiu wielu osób albo mieniu w wielkich rozmiarach w postaci eksplozji materiałów wybuchowych. Grozi za to do 10 lat więzienia. (PAP)
pin/ mml/ mrr/ lm/
