– Pomysł na skatalogowanie kapliczek i figurek z terenu całej gminy Kunów narodził się już dwa lata temu. Częściowo udało się nam go sfinalizować. Wraz z radnymi Młodzieżowej Rady Miejskiej w Kunowie wykonaliśmy zdjęcia. Okazało się jednak, że po dwóch latach, przejeżdżając przez gminę, odkryłem nowe kapliczki, krzyże i figurki, o których istnieniu dotychczas nie wiedziałem. Zrozumiałem wtedy, że nie jest to tak prosty temat, jak wydawało mi się na początku – mówi Paweł Gawron, prezes Stowarzyszenia „Witulin nad Świśliną” w Dołach Biskupich.
Udało się wykonać 88 zdjęć obiektów rozsianych po całej gminie, ale jak zapewnia Paweł Gawron, to nie jest koniec.
– Część z nich ukryta jest głęboko w lasach, inne w polach, czy przydomowych posesjach. Myślę, że o istnieniu wielu z nich nawet nie wiemy. Docelowo, przy pomocy naszych mieszkańców chcielibyśmy dotrzeć do każdej z nich, poznać ich historię, żeby nie zatarł jej czas i niepamięć – tłumaczy.
fot. Łukasz Grudniewski/naOSTRO.info
Impulsem do utworzenia katalogu kapliczek był też, zorganizowany przez Stowarzyszenie pod koniec ubiegłego roku – konkurs plastyczny: „Kapliczki, krzyże i figurki przydrożne w mojej miejscowości”.
– Kapliczki, krzyże i figurki tak wrosły się w nasz krajobraz, że dziś przechodzimy obok nich obojętnie, nie zauważając piękna i przesłania jakie ze sobą niosą. Konkurs miał przypomnieć młodzieży, że krzyż, figura, czy kapliczka, które mijają np. w drodze do szkoły nie są przypadkowe. Ktoś stworzył je w jakimś celu. Niektóre z takich obiektów małej architektury sakralnej mają po 100, 200 lat. Okazało się, że pomysł bardzo spodobał się dzieciom i młodzieży – dodaje Paweł Gawron.
Napłynęły 104 prace, wykonane bardzo różną techniką wraz z opisem historii, bądź legendy, związanej z danym obiektem.
fot. Marzena Gołębiowska/naOSTRO.info
– Dodało nam to siły, żeby ten temat kontynuować. Dziękujemy dzieciom i młodzieży, bo to ich zasługa. Przystąpiliśmy do konkursu, organizowanego przez Urząd Marszałkowski Województwa Świętokrzyskiego. Udało się nam pozyskać środki, w wysokości 2500 zł na projekt pod nazwą. „Krzyże i kapliczki przydrożne na obszarach wiejskich. Świadkowie historii, wiary i dziedzictwa kulturowego na przykładzie wsi Doły Biskupie” . Dzięki pozyskanym środkom będziemy mogli wydać folder, w którym znajdą się kapliczki i krzyże z terenu naszej miejscowości – wyjaśnia Paweł Gawron.
Dodaje, że często w dużych miastach mijamy krzyże, kapliczki, figurki i jesteśmy do nich już tak bardzo przyzwyczajeni, że nie zwracamy uwagi na to ile mają lat i jaką kryją za sobą historię.
– Inaczej wygląda pielęgnowanie tradycji w małych miejscowościach. Mamy okres „Majówke”, gdy mieszkańcy spotykają się pod krzyżami i figurkami. Ozdabiają je, dbają o nie. I często nie są to seniorki, a młode osoby – podkreśla.
Dodaje, że dzięki folderowi, który wyda Stowarzyszenie figurki nie zostaną zapomniane.
– Chcemy stworzyć mapę, dzięki której będzie można przejść się szlakiem naszych figurek i kapliczek. Będzie także trochę o ich historii. Kto je ufundował, kiedy, w jakim celu. Na terenie naszej miejscowości mamy sporo takich obiektów jak np. figurka Jana Nepomucena z roku 1830, która znajduje się w Witulinie przy jazie. Odrestaurowana przez pana Władysława Gałkę, naszego lokalnego rzeźbiarza. Mamy figurkę Matki Bożej na wzgórzu, także wyrzeźbioną przez pana Władysława, upamiętnia śmierć m.in jego dziadka, który zginął w kamieniołomach – mówi Paweł Gawron.
O historii Dołów Biskupich pisaliśmy tutaj:
Wydany przez Stowarzyszenie folder powinien pojawić się na przełomie października i listopada.
– Mieszkańców, którzy znają historię kapliczek, krzyży i figurek z naszej miejscowości prosimy o kontakt z naszym Stowarzyszeniem, chociażby przez naszego fanpage-a. Na pewno pojawią się też plakaty informujące o naszej akcji i pomyśle. Chcemy też porozmawiać bezpośrednio z mieszkańcami Dołów Biskupich. Być może są jeszcze takie kapliczki, o których istnieniu nie wiemy – podsumowuje Paweł Gawron.
